không nghe, giam lại ở đấy. Quân Mông-cổ cởi trói cho ba người ấy, thì
một người bị đau mà chết.
Ngột-lương-cáp-Thai giận lắm nghiến răng mà nói rằng:
- Ái chả! ai ngờ quân Nam-việt độc dữ làm vậy, xưa nay hai nước đánh
nhau, không giết sứ-giả bao giờ, mà nỡ xử tệ ác thế?
Lập tức truyền quân-sĩ, cho làm cỏ nhân dân trong thành. Thương hại
thay! già trẻ trăm họ bấy giờ, tóc bạc, đầu xanh, làm gì nên tội, chẳng may
gặp phải quân hung-ác, giận cá chém thớt, nó biết trách người xử tệ, mà nó
xử tệ lại gấp trăm, gấp nghìn! Xưa nay an-nghiệp sung-sướng nhường nào,
mà bỗng dưng người bị đâm, kẻ bị chém, người già, con trẻ cũng mắc phải
tai nạn, cửa nhà tàn phá, vườn ruộng tan hoang, nói ra xót ruột đau lòng, ai
là không muốn sả thây moi ruột những quân tàn ác ấy.
Quân Mông-cổ làm cho phũ tay tàn ác, rồi lại tiến quân đuổi theo đến
bến Đông-bộ-đầu (thuộc huyện Thượng-phúc, Hà-nội). Vua lui quân về
sông Thiên-mạc (thuộc về phủ Lý-nhân).
Hưng-đạo vương bấy giờ tuy được dự cầm quân, nhưng quyền chính
còn do tự thái-sư Trần-thủ-Độ, và thái-úy Trần-nhật-Hiệu. Thủ-Độ cũng là
một tay tài cán giỏi, hết lòng lo việc nước. Nhật-Hiệu thì tiếng là hoàng-
thân, cầm quyền triều-đình, mà trí mưu thì kém, lắm lúc nguy hiểm không
có tài ứng biến.
Khi ấy vua thấy quân Mông-cổ mạnh thế, quân mình đã nguy núng đến
nơi. Ngự thuyền đến hỏi Nhật-Hiệu xem có kế gì không. Nhật-Hiệu đang
ngồi đầu thuyền, thấy vua hỏi, không biết nghĩ ra làm sao, mới cầm cái bơi
chèo viết xuống nước hai chữ “Nhập Tống”, là có ý khuyên vua chạy sang
Tống.
Vua lại hỏi:
