Nói về con gái nuôi Hưng-đạo vương là Nguyên công-chúa, từ khi
Trinh công-chúa vào cung, còn một mình Nguyên công chúa ở nhà hầu hạ
phu-nhân, thường nghe thấy vương-phụ khen trong bọn gia-tướng có Phạm-
ngũ-Lão văn võ toàn tài, anh hùng hơn cả. Nguyên công-chúa nghe lỏm thì
cũng biết vậy, nhưng chưa rõ Phạm-ngũ-Lão là người thể nào. Một hôm,
Hưng-đạo vương có việc vội cho đòi Phạm-ngũ-Lão vào hầu ; lúc Phạm-
ngũ-Lão đến thì Nguyên công-chúa có ý, ở nhà trong liếc mắt ra, thấy người
tướng mạo khôi-ngô, oai phong lẫm liệt, đang trạc thanh niên, từ đấy đem
lòng tơ tưởng.
Còn Phạm-ngũ-Lão ra vào hầu vương phủ, thỉnh thoảng nghé thấy bóng
hồng thấp thoáng trong vườn, trạc ngoài đôi tám xuân xanh, mắt phượng,
mày ngài, mặt hoa, da tuyết, hỏi ra thì là con gái nuôi Hưng-đạo vương. Từ
khi ấy Phạm-ngũ-Lão ngày ngẩn đêm mơ, lúc nào cũng nhớ tới Nguyên
công-chúa. Lạ thay! giai tài gái sắc, hễ nghe tiếng nhau, hễ gặp mặt nhau, là
sinh lòng quyên ái, nhưng hai bên chưa biết bụng nhau, không dám ngỏ
nhời than thở, chỉ băn khoăn tình riêng trong dạ, mà yêu trộm nhớ thầm!
Đến khi giặc-giã, Ngũ-Lão phải theo quân đánh giặc ; công-chúa thì
theo phu-nhân tránh một nơi, có 5, 6 tên ả-hoàn và hai tướng tâm phúc đem
một đội gia-đinh theo hầu.
Công-chúa nhân lúc loạn ly buồn bã, sực nghĩ đến mối tình, lại nhớ
nhời tiên-mẫu, thường thường đêm khuya giằn giọc, thở ngắn than dài,
không biết nhân duyên về sau thế nào. Huống hồ đương cuộc can qua chinh
chiến, những người anh-hùng xuất thân báo quốc, biết đâu sinh tử dường
nào, nếu rủi ra mà phải người anh-hùng tri kỷ, thì sơ tâm ao ước, chả hóa ra
ảo mộng hư vô ; công-chúa càng nghĩ càng lo, lại càng buồn. Vả lại xưa nay
là người khuê các, bây giờ phải trèo non vượt suối, trải gió dầm mưa, thân
bồ liễu chịu sao được phong sương, dần dần phải bệnh, mặt hoa ủ dột, mình
ngọc gầy gùa.
