có vẻ không liên quan đến hoạt động của họ. Chính mạng lưới
Stanford đã đặt nền tảng cho những câu chuyện này, nhưng quan
trọng là, thành tựu của họ trong công việc đã hé lộ những kỹ năng
mà các ngành giáo dục khai phóng có thể mang đến cho nhà tuyển
dụng – loại kỹ năng được rèn giũa suốt quá trình theo học chuyên
ngành giáo dục khai phóng tại bất cứ ngôi trường nào.
Cuốn sách này còn đề cập tới lược sử về Đại học Stanford theo
từng thời kỳ, tập trung vào sự căng thẳng giữa việc hướng nghiệp
cụ thể hay chung chung, vốn tồn đọng từ ngày đầu thành lập
trường; cũng như sự phát triển của hoạt động tư vấn nghề nghiệp
và giới thiệu việc làm sau khi tốt nghiệp. Quá trình nghiên cứu lược
sử này sẽ hé lộ vì sao các nhà tuyển dụng thường tùy tiện thay đổi
quan điểm của họ về cách thức và thời điểm họ muốn sinh viên
chuyên sâu vào các ngành học ở bậc đại học. Một lĩnh vực trở nên
hấp dẫn, rồi sụt hạng và bị lĩnh vực khác thay thế. Yêu cầu của nhà
tuyển dụng đối với sinh viên đại học có thể sẽ tiếp tục thay đổi trong
tương lai; chính điều đó khiến tôi tin rằng, sự chuẩn bị tốt nhất cho
một tương lai bất định phải toàn diện và đã được kiểm chứng theo
thời gian – đó chính là giáo dục khai phóng.
Rõ ràng, rất khó để khẳng định điều này khi có rất nhiều bằng
chứng cho thấy rằng, những nhà tuyển dụng tiềm năng ưa chuộng
sinh viên có kỹ năng định lượng hoặc chuyên môn trong một lĩnh
vực nghề nghiệp cụ thể, điều này khiến nhiều chuyên ngành giáo
dục khai phóng, chứ không phải ngành kỹ thuật, trở thành những
ngành đầu tiên khớp với định nghĩa “khó kiếm việc làm” của những
nhà kinh tế lao động.
1
Đáng tiếc là, mọi người và các bậc phụ huynh sốt sắng không nhận
ra rằng, khoảng cách thu nhập ban đầu giữa một nhóm có bằng cấp
chuyên môn hoặc dự bị chuyên môn (kể cả bằng kinh doanh), với
một nhóm có bằng khoa học xã hội và nhân văn đã không còn nữa.
Trước độ tuổi đạt mức thu nhập tối đa, tức là 56-60 tuổi, người học
chuyên ngành khoa học xã hội và nhân văn có thể kiếm được hơn
2.000 đô/năm, nếu sở hữu bằng cấp nâng cao trong cả hai khối
ngành kể trên.
2