cùng nàng là vì tuẫn tình hay tuẫn thứ gì khác. Tâm tư nữ nhân này, có lẽ
đến tận những giây phút cuối đời nàng cũng không hề tự minh bạch. Suốt
cả cuộc đời, nàng đối với trượng phu rốt cuộc là cảm kích hay là tình yêu?
Tâm ý đối với Khương Hi rốt cuộc vẫn luôn âm ỉ hay đã sớm tan thành
mây khói? Nàng kỳ thật không thể nhìn thấu.
Trên đời này có rất nhiều chuyện, sẽ không có cách nào đưa ra một đáp án
tuyệt đối chính xác.
Phút cuối cùng, nàng mơ mơ hồ hồ nhớ đến, nhiều năm trước ở bên cửa sổ
đọc được một câu thơ ——
“Duy tương chung dạ thường khai nhãn,
Báo đáp bình sinh vị triển my.”*
Đây là hai câu thơ cuối trong bài thơ “Khiển bi hoài 3” (Giải nỗi sầu
nhớ) – một trong chùm ba bài thơ khóc vợ của nhà thơ đời Đường
Nguyên Chuẩn. Nguyên Chuẩn
元 稹 (779-831) tự là Vi Chi, người
Hà Nam, từng là Thượng thư Tả thừa, ngang chức tể tướng, là bạn rất
thân của Bạch Cư Dị.
唯將終夜長開眼，
報答平生未展眉
(Ta chỉ còn biết chong mắt mãi suốt đêm dài,
Để báo đáp ân tình của nàng suốt đời chưa hề được tươi nét mặt.)
Dịch thơ:
“Suốt đêm mở mắt trông trần
Thương nàng son phấn chưa lần vẽ mi.”
(Bản dịch của Nguyễn Minh – Thivien.net)
Khi ấy nàng cùng Tiết Chính Ung vừa mới thành hôn, thi thoảng sẽ
hoảng hốt nhớ lại những năm tháng thiếu nữ khi còn ở Cô Nguyệt Dạ.
Nàng nhìn ra ngoài cửa sổ, sương mù Thục Trung luôn giăng dày như
vậy, tụ tán ly hợp, tựa như mây trắng vương vãi trên nền đất không có
người quét dọn.
Trời cao cơ hồ gần sát với nhân gian.
Có người đi đến, nàng đương lúc xuất thần, mơ màng nghĩ tới Khương
Hi. Nhưng một kiện áo choàng phủ lên đầu vai. Mộng liền tỉnh.
