gợn tủa len lỏi của ý thức, rằng mình là một trong những người mở trang sử
đầu tiên về con đường vận tải đã trở thành huyền thoại.
Tự nhiên, anh ẩn khuất, hòa trộn giữa đời thường với những nhọc nhằn
bươn trải hàng ngày kiếm sống. Quá khứ như một nghĩa vụ hiển nhiên đã
qua, vậy thôi...
... Ngày ấy, đã lâu rồi, quần dài quấn ngang cổ, Huỳnh Ba lội biển tiễn đồng
đội đi tập kết. Khi con tàu chỉ còn một chấm đen nhỏ xíu, xa mờ hướng lên
phía Bắc, anh bì bõm quay lại. Đáng ra cũng đi chuyến này, nhưng phút
cuối, tổ chức cân nhắc và thấy cần anh ở lại nằm vùng. Gây dựng cơ sở ven
biển là chỉ thị huyện ủy Hòa Vang, mật giao cho anh. Dưới cái vỏ một cư
dân an phận, anh là cầu nối giữa Đảng và dân ở vùng biển này. Năm năm
sau, tháng 8 năm 1959, anh được lệnh vượt tuyến, lúc đó con gái anh mới
15 ngày tuổi. Anh và nhiều đồng chí khác nữa được đưa về Quảng Bình. Ở
đây anh nhập vào "tập đoàn đánh cá Sông Gianh".
Đêm 30 tết năm Canh Tý (1960). Mưa phùn. Gió bấc từng cơn từ biển thổi
về. Rét. Cửa sông Gianh đặc quánh, mù mịt. Sáu con người ôm chặt đồng
đội đưa tiễn, rồi lặng lẽ xuống thuyền. Con thuyền chất đầy hòm gỗ. Đó là
súng đạn, thuốc men.
- Thuyền chúng tôi do anh Nguyễn Bất đại đội trưởng đại đội Một làm
thuyền trưởng - anh Huỳnh Ba kể - anh Trần Mức làm thuyền phó, các
thành viên là Nguyễn Sanh, Huỳnh Sơn, Nguyễn Nữ và tôi. Theo giấy tờ
hợp pháp của tụi nguỵ mà tổ chức chuẩn bị, tôi có tên là Nguyễn Nữa. Sáu
anh em đều là dân khu V, hồi chống Pháp từng ở trong đội thuyền của anh
Võ Bẩm và anh hùng Nguyễn Á, chuyên bí mật chở vũ khí vào khu 6.
Nhằm che mắt địch, thường lựa lúc sóng to gió lớn để ra khơi. Lần này
cũng vậy, chúng tôi nhổ neo khi hay tin gió mùa Đông Bắc về. Đêm đầu
cho thuyền chạy thẳng ra biển quốc tế, với ý định từ đó sẽ men dần vào
chân đèo Hải Vân. Ngày hôm sau gió dữ quá, sóng chồm qua chồm tới,
thuyền có nguy cơ bị lật. Sáu anh em cố sức chèo chống nhưng không lại
với gió. Thuyền cứ dạt về phía Nam. Đã vậy lại bị gãy mất một lái. Với đà
này không rõ sẽ trôi tới đâu. Nhớ hồi 9 năm, cũng xảy ra trường hợp tương
tự, và đã có anh em mình dạt sang tận Phi Luật Tân. Đến ngày thứ ba, biết
đã lạc vô cù lao Ré (tức đảo Lý Sơn - ĐK) thuộc Quảng Ngãi, chúng tôi hơi
lo. Định cho thuyền ngược lên thì lái thứ hai gãy nốt. Gió bắt đầu lặng, tàu
