thức trọn đêm hồi hộp dõi theo. Họ lo lắng, thấp thỏm cho đến khi con tàu
trở về an toàn. Đó là đoàn trưởng Đoàn Hồng Phước và chính uỷ Võ Huy
Phúc. Trong cương vị chính uỷ đoàn từ thời chiếc tầu gỗ đầu tiên rời bến
Đồ Sơn, chở 30 tấn vũ khí mở đường vào Cà Mau năm 1962 đến lúc con
tàu sắt cuối cùng nổ huỷ ở biển Tây Nam năm 1972, kết thúc một giai đoạn
vận tải oanh liệt, ông Võ Huy Phúc đã cùng ông Đoàn Hồng Phước chứng
kiến gần như trọn vẹn những biến cố của đoàn trong suốt mười năm... Mười
năm với bao vẻ vang. Và mười năm với không ít lo toan cụ thể. 168 lượt
con tàu ra khơi, là bấy nhiêu lần quên ăn mất ngủ, căng thẳng, toan tính, âu
lo... Mỗi lần nhận được điện từ tàu thông báo: chúng tôi gặp địch, là tóc
trên đầu ông lại thêm một mảng bạc...
Hòa bình trở lại, ông Võ Huy Phúc về Sài Gòn, sống ở khu nhà của các sỹ
quan Hải quân, đường Lê Thánh Tôn. Tôi gặp ông lúc sức khoẻ ông đã suy
giảm. Gầy. Đi lại khó khăn. Và giọng nói đã thiếu lưu loát. Tuy thế, trí nhớ
ông vẫn chưa hao mòn. Chuyện đã mấy chục năm, nghe kể lại, ngỡ như ông
vừa chứng kiến. Khi tôi hỏi về “Sự kiện Vũng Rô”, ông nói:
- Khui vào những vấn đề đó, hay đấy... Không nên viết một chiều. Ta có
thói quen khuyếch trương quá nhiều thắng lợi mà né tránh thất bại, né tránh
mất mát hy sinh. Quan niệm như vậy không hợp nữa, và viết thế cũng
chẳng chân thực... Làm văn, làm báo, yếu tố hàng đầu là trung thực...Việc
tầu 143 của thuyền trưởng Thêm bị lộ ở Vũng Rô, đảng uỷ chúng tôi đã
đánh giá một cách nghiêm túc, khách quan, không né tránh rằng, đó là một
tổn thất quan trọng của công tác chi viện cho chiến trường bằng đường
biển. Tổn thất không chỉ ở chỗ mất một con tàu, mất dăm ba chục tấn súng
đạn. Mà vụ tàu ta lộ ở Vũng Rô làm thay đổi tình thế. Yếu tố bí mật, bất
ngờ đã không còn... Và như vậy việc tiếp tục chi viện cho chiến trường
bằng đường biển sẽ gặp vô vàn khó khăn...Và thực tế đã diễn ra như vậy...
Tôi nhớ rằng, khi anh Phan Hàm báo cáo với anh Văn (đại tướng Võ
Nguyên Giáp) sự việc trên, anh sững sờ, kém vui. Anh lặng đi đến mấy
phút... Buồn chớ, bởi miền Nam, đặc biệt là Nam bộ sẽ khó có thời cơ được
chi viện vũ khí... Anh Văn chỉ thị mấy điểm: ngừng ngay mọi chuyến đi
vào miền Nam; kiểm điểm sâu sắc việc này, từ cơ quan chỉ đạo đến người
thực hiện... Những ngày đó không khí trong đoàn buồn xo. Chúng tôi tự
ngượng với chính mình...
- Đâu là nguyên do chúng ta bị lộ ở Vũng Rô?- Tôi hỏi.
