bỏ kinh thành, rời bỏ phố phường tìm về các miền quê khuất lấp hoặc vào
ẩn náu nơi núi rừng hiểm trở để tránh giặc.
Trời rét căm căm, đường phố chỉ loáng thoáng mấy tốp lính tuần tra,
vả lại Hưng Đạo đội nón cúp vành, vận áo dài nâu, vài người theo hầu ăn
vận sơ sài tựa như dân vùng sơn cước mới về nên không ai để ý.
Hưng Đạo đi qua mấy phố rồi rẽ về bến Đông Bộ Đầu vẫn không tìm
thấy hai vua, ông lại ngược về phố chợ Cầu Đông thì thấy hai vua và đoàn
tùy tùng đang đi về phường Hà Khẩu. Thật ra Hưng Đạo nhận ra vóc dáng
quen thuộc của hai vua chứ các ngài cũng hóa trang làm các thương lái. Để
giữ cho kín nhẹm, Quốc công sai Yết Kiêu ra tâu nhỏ với hai vua và xin
mời nhà vua trở lại cung Thánh Từ.
Quốc công ruổi ngựa về trước, ông đang tha thẩn nơi vườn ngự thì hai
vua bước vào sân điện. Ông vái hai vua rồi cùng bước lên thềm điện.
Trà nô vội dâng trà nóng. Những chén trà bốc khói mờ mờ. Cửa cung
đóng kín cũng không ngăn nổi khí lạnh len lỏi đến tận cùng huyết quản.
Thượng hoàng Thánh tông sai gấy lò sưởi. Hưng Đạo vội ngăn:
- Đa tạ thượng hoàng có lòng săn sóc, thần dầu dãi gió sương đã quen,
nếu bây giờ ngồi cạnh lò sưởi ấm, lúc ra ngoài giá lạnh sẽ không còn đủ sức
chịu đựng nữa, nay mai dẹp xong giặc dữ, xin thượng hoàng cùng quan gia
cho về hưu trí để dưỡng nhàn nhân thể.
Nghe Quốc công nói, vua Nhân tông thấy xót xa lòng dạ, vua nói:
- Bá phụ tuổi cao mà vẫn phải dãi dầu sương gió xông pha trận mạc,
lòng con thật không yên, xin bá phụ hãy bảo trọng tấm thân muôn quý để
dùng cho việc lớn quốc gia. Chúng con thân nam nhi không làm tròn trách
phận để phụ hoàng cùng bá phụ phải cáng đáng các công việc hệ trọng quốc
gia, con thấy điều đó thực đáng mừng cho nước nhưng cũng tự thẹn ở trong
lòng.
- Bệ hạ quá lời, chắc là xuất phát từ tình thương máu mủ, thần lấy làm
cảm kích. Bệ hạ chẳng thấy người xưa thường nói: “Quốc gia hưng vong
thất phu hữu trách” đó sao. Tâu, bây giờ chưa thể bàn đến chuyện dưỡng
