Nhưng cũng chỉ có giai cấp công nhân biết thôi. Liền sau đó một nhà xuất
bản lớn chuyên xuất bản sách về chủ nghĩa xã hội, tên là nhà Kêu gọi giác
ngộ, điều đình với ba tôi để cho in cuốn sách đó. Ba tôi phấn khởi lắm,
nhưng Ernest rất ngại cho cụ.
- Con đã nói với ông là tình thế chúng ta lúc này rất nguy hiểm, bất
chợt sẽ xảy ra việc gì không biết, – anh khẩn khoản. – Quanh ta đang bí mật
diễn ra những việc tày đình. Ta có thể cảm thấy. Ta không biết là việc gì,
nhưng mà có. Tất cả bộ máy đang quay cuồng với những việc đó. Ông đừng
hỏi con, chính con cũng không biết. Xã hội đang quay cuồng và có một cái
gì đó đang sắp sửa kết tinh. Nó đang kết tinh. Việc thủ tiêu cuốn sách là một
chất kết tủa 1 báo hiệu cái đó. Bao nhiêu sách đã bị thủ tiêu? Chúng ta
không có một ý niệm gì hết. Chúng ta thật là mù mịt. Chúng ta không làm
thế nào mà biết được. Đấy rồi ông xem, thể nào báo chí xã hội chủ nghĩa và
các nhà xuất bản xã hội chủ nghĩa cũng sẽ bị thủ tiêu. Con sợ là sắp bị đến
nơi rồi. Chúng ta cũng sắp bị bóp cổ đến nơi rồi.
Ernest bắt mạch tình hình nhanh hơn các đảng viên xã hội khác: trong
vòng hai hôm, cuộc tấn công thứ nhất bắt đầu. Tờ Kêu gọi giác ngộ là một
tờ báo hàng tuần, số phát hành trong giai cấp vô sản là bảy mươi nhăm vạn
mỗi kì. Nó cũng thường ra những số đặc biệt luôn, phát hành từ hai đến
năm triệu bản. Những số đặc biệt này phát hành được là nhờ những đội
công nhân tình nguyện tập hợp xung quanh tờ báo Tiếng gọi. Đòn đầu tiên
là đánh vào những số đặc biệt đó, và là một đòn búa tạ. Do một quy định
độc đoán của Bưu điện, những ấn phẩm đó bị coi như không nằm trong
phần lưu hành bình thường của tờ báo, và do đó không được chuyển.
Một tuần sau, Bộ Bưu điện quyết định rằng tờ báo này có tính chất
phiến loạn và gạt hẳn nó ra ngoài sự chuyên chở của Bưu điện. Đó là một
đòn ghê gớm đánh vào việc tuyên truyền chủ nghĩa xã hội. Tờ Kêu gọi ở
trong một tình trạng tuyệt vọng. Nó dự định một kế hoạch gửi báo đến
những người mua dài hạn bằng con đường của những công ty xe lửa tốc
hành, nhưng họ không nhận. Thế là tờ Kêu gọi chết. Nhưng chưa chết hẳn.
Tờ Kêu gọi dự định tiếp tục bộ phận xuất bản sách của nó. Hai vạn cuốn
sách của ba tôi đang đóng, và máy còn đang in thêm. Một buổi tối, một đám
đông kéo đến bất thần, vừa phất lá cờ Mỹ và hát những bài ca ái quốc, vừa
