Lại còn một hình ảnh nữa từ trong cuộc đời cũ hiện ra. Đó là Joseph
Hurd, viên luật sư của Jackson. Trong tất cả mọi người, tôi ít chờ đợi gặp
hắn ta hơn cả. Thật là một cuộc gặp mặt lạ lùng. Một đêm đã khuya, hai
năm sau Công xã Chicago, Ernest và tôi đến nơi ẩn náu ở cảng Benton. Nơi
ẩn náu này ở Michigan, bên bờ hồ đối diện với Chicago. Chúng tôi đến
đúng lúc kết thúc vụ án xử một tên mật thám. Bản án tử hình vừa tuyên bố
xong và người ta đem tên mật thám đi. Cảnh tượng lúc chúng tôi đến là như
vậy. Một lúc sau, thằng khốn nạn vùng tay khỏi người áp tải, phủ phục dưới
chân tôi, ôm chặt lấy hai đầu gối tôi và cuống cuồng xin tha tội chết. Lúc nó
ngẩng cái mặt nhợt nhạt lên nhìn tôi, tôi mới nhận ra Joseph Hurd. Tôi đã
mục kích nhiều cảnh ghê rợn, nhưng chưa bao giờ thần kinh tôi lại rão cả ra
như lúc tôi thấy thằng cha ấy nói như điên cuồng để bào chữa cho mình
được sống. Nó điên cuồng bám lấy cái sống. Trông đến là thảm. Nó nhất
định níu tôi lại, mặc dầu có đến mười hai đồng chí giằng nó ra. Nó bị kéo đi
xềnh xệch, vừa đi vừa rú lên nghe rất thống thiết. Nó vừa đi khỏi thì tôi ngã
quay ra và nằm ngất trên sàn nhà. Nhìn những người dũng cảm chết bao giờ
cũng dễ dàng hơn là nghe một đứa hèn nhát ăn mày cái sống [5].
Chú thích:
1- Thời kì đó, cải trang trở thành một nghệ thuật thực sự. Những người
cách mạng tổ chức nhữngtrường dạy đóng kịch trong tất cả các nơi ẩn
náu bí mật. Họ coi khinh những dụng cụ của các diễn viên sân khấu
như tóc giả, râu giả, lông mày giả. Trò chơi của cách mạng là chơi với
cái sống và chơi với cái chết. Những dụng cụ duy nhất là những cái
bẫy để đánh lừa quân thù. Cải trang phải triệt để, phải từ bên trong mà
ra, phải là một bộ phận khăng khít của mình, phải là cái bản chất thứ
hai của mình. Người ta kể lại "Nàng trinh nữ đỏ" là trong số những
người thành thạo nhất về nghệ thuật đó. Ta có thể khẳng định rằng
chính là nhờ nghệ thuật đó mà chị đã hoạt động được lâu và gây được
nhiều thành tích như thế.
2- Những vụ mất tích như vậy đã trở thành một nỗi kinh hoàng của thời đại.
Trong các bài hát và các truyện, người ta thấy nhan nhản những đề tài
về mất tích. Đó là hậu quả tất nhiên của cuộc chiến tranh ngầm, nó
diễn ra khốc liệt trong suốt ba thế kỉ đó. Hiện tượng đó gần như phổ