thanh niên Wickson nhất mực trung thành với sự nghiệp, không một lúc nào
ngả nghiêng. Ngay việc anh chết cũng là do tận tâm làm nhiệm vụ. Trong
cơn bão táp lớn năm 1927, giữa lúc tham gia cuộc hội nghị các lãnh tụ của
chúng tôi, anh bị viêm phổi và đã từ trần 4[].
Chú thích:
1- Thời đó, tục đa thê vẫn còn thịnh hành ở Thổ Nhĩ Kỳ.
2- Avis Everhard nói như vậy không phải huênh hoang khoác lác đâu. Bông
hoa của giới nghệ thuật và giới trí thức là những người cách mạng.
Trừ một số nhỏ nhạc sĩ và ca sĩ, trừ một số nhỏ trong bọn thiểu số
thống trị, tất cả những nhà sáng tạo lớn của thời kì đó mà tên tuổi còn
lại với chúng ta đều là những nhà cách mạng.
3- Mãi đến tận thời kì này, kem và bơ vẫn còn làm bằng sữa bò theo những
phương pháp thô sơ. Việc chế tạo thực phẩm trong các phòng thí
nghiệm khoa học lúc đó chưa bắt đầu.
4- Trường hợp của người thanh niên này không phải là duy nhất. Nhiều
thanh niên xuất thân trong giới thiểu sô thống trị, do lòng yêu chân lí
hoặc do giàu tưởng tượng, đã bị sự vinh quang của cách mạng cám dỗ
và hiến đời mình cho cách mạng một cách cao quý và lãng mạn. Con
cái bọn quý phái Nga trước đây cũng giống như họ, cũng đã từng đóng
vai trò tương tự trong cuộc cách mạng trường kì của nước Nga.
Chương XXI
Con mãnh thú dưới vực thẳm
Suốt thời kì dài ở hầm bí mật, chúng tôi vẫn liên hệ chặt chẽ với những
việc xảy ra bên ngoài và chúng tôi hoàn toàn hiểu rõ sức mạnh của tập đoàn
thiểu số thống trị mà chúng tôi đang đấu tranh lật đổ. Từ cái bất ổn định của
bước quá độ, những tổ chức mới hình thành rõ nét hơn, và khoác dần một
cái vỏ ngoài trường cửu. Bọn thiểu số thống trị đã thành công trong việc
sáng chế ra một bộ máy chính quyền phức tạp và rộng lớn, mặc dù chúng
tôi tìm hết cách phá.
Những người cách mạng đều lấy thế làm ngạc nhiên. Họ quan niệm
không có lẽ nào lại như thế được. Dẫu sao, mọi việc trong nước vẫn tiến
hành như thường. Người ta vẫn lao động cực nhọc trong hầm mỏ, ở ngoài
đồng. Người ta bị cưỡng bức bóc lột như một bầy nô lệ, có thế thôi. Tất cả
