phố quê hương của gã, bọn ký giả moi ra được rất nhiều người có thể cung
cấp tài liệu cho họ. Tất cả những cái có thật và không có thật về gã, tất cả
những cái gã đã làm và hầu hết những cái gã không làm đều được tung ra
để đáp lại cái thích thú của quần chúng, kèm theo những bức ảnh chụp vội,
những tấm ảnh của gã – những tấm ảnh này do một người thợ ảnh trong
vùng trước kia đã có lần chụp cho Martin, bây giờ anh ta vội phóng lại, tung
ra bán. Lúc đầu, do sự ác cảm ghê gớm của gã đối với các tạp chí và đối với
toàn bộ xã hội tư bản, gã phản đối kịch liệt cái việc quảng cáo đó, nhưng
cuối cùng, bởi vì thà đừng phản đối nữa lại dễ chịu hơn nên gã đã phải đầu
hàng. Gã thấy mình không thể nào từ chối không tiếp các nhà văn đặc biệt
từ những miền rất xa xôi đến để gặp gã. Thế rồi hàng ngày cứ phải tiếp như
vậy hàng giờ, nhưng vì gã không còn bận viết, bận học tập nữa, thì những
giờ đó cũng phải dùng vào một việc gì đó chứ. Vì thế gã đành nhượng bộ,
một điều mà đối với gã là một sự thay đổi bất thường – để cho phỏng vấn,
và phát biểu ý kiến về văn học và về triết học, thậm chí còn nhận lời mời
của bọn tư sản nữa. Gã đã tạo cho mình một tâm trạng lạ lùng và yên ổn. Gã
không còn cần gì nữa. Gã tha thứ cho mọi người; ngay cả gã ký giả non
choẹt đã tô vẽ gã là một “tên đỏ,” gã còn để cho gã ta viết bài đăng đầy một
trang với những bức ảnh chụp theo các kiểu đặc biệt.
Thỉnh thoảng gã gặp Lizzie, rõ ràng là nàng thấy tiếc vì danh vọng đã
đến với gã. Nó càng làm rộng thêm khoảng cách giữa hai người. Có lẽ với
hy vọng làm hẹp bớt cái khoảng cách ấy mà nàng thuận theo lời gã thuyết
phục, đi học lớp buổi tối và học ở viện thương nghiệp; chỉ mặc quần áo do
một tay thợ may kỳ tài cắt, thằng cha chém một giá kinh khủng. Dần dần
nàng tiến bộ trông thấy đến nỗi Martin phải tự hỏi gã làm như thế có đúng
không, bởi gã biết rằng nàng thuận theo như vậy, cố gắng như vậy là vì gã.
Nàng cố gắng làm cho mình xứng đáng trong con mắt gã – một loại xứng
đáng mà hình như gã coi trọng. Tuy nhiên, gã vẫn không cho nàng một chút
hy vọng nào, gã đối xử với nàng như một người anh trai và rất ít khi đến tìm
nàng.
“Quá hạn” được Công ty xuất bản Meredith-Lowell tung ra thị trường
trong lúc gã đang được người ta ngưỡng mộ nhất, và vì là tiểu thuyết nên số
sách bán được còn lớn hơn “Sự hổ thẹn của mặt trời.” Tuần nọ kế tiếp tuần
