số của từng người chơi là tổng điểm từ các lần tương tác với những
người “hàng xóm” này; và điểm số được sắp xếp theo thứ tự thông
thường của Thế lưỡng nan của người tù. Trong vòng tiếp theo,
người chơi nào có điểm số cao nhất ở vòng trước sẽ được giữ lại,
nếu không, người này sẽ bị thay thế bởi người “hàng xóm” có điểm
số cao nhất. Đây là trò chơi vô cùng đơn giản và cũng mang lại rất
nhiều thông tin hữu ích.
Video cho thấy những xu hướng lên xuống khi cuộc chiến
giành ưu thế giữa nhóm hợp tác và nhóm phản bội mỗi lúc một trở
nên gay gắt hơn. Những người thực hiện thí nghiệm ngạc nhiên khi
thấy rằng không nhóm nào có thể loại bỏ hoàn toàn được nhóm kia.
Chung cuộc, trong số những người chơi còn lại, 1/3 thuộc nhóm hợp
tác và 2/3 thuộc nhóm phản bội. Tuy tỷ lệ kẻ phản bội chiếm ưu
thế, song những người hợp tác cũng vẫn sống sót, một phần là vì
họ ở gần nhau, một phần là vì chiến lược lừa gạt của nhóm phản
bội sẽ mang lại thất bại cho chính họ khi họ tập trung lại gần một
chỗ và tự loại lẫn nhau.
Kết hợp: tương tác lặp lại, sự gần gũi về địa lý và sự
tiến hóa của mô hình hợp tác trong thế giới thực
Tất cả những điều này có ý nghĩa gì đối với quá trình tiến hóa
của sự hợp tác trong thế giới thực? Các nghiên cứu mà tôi đã nêu ra
một số gợi ý như sau:
Hiệu quả của sự gần gũi về mặt địa lý cho thấy, các cộng đồng
nhỏ sống dựa vào sự hợp tác với nhau có cơ hội duy trì sự hợp tác
đó lớn hơn so với các cộng đồng lớn và phân tán hơn, tuy rằng
các nghiên cứu trên máy tính đã chỉ ra rằng sự lừa gạt có thể tồn
tại và phát triển đến quy mô đáng báo động trong những cộng
đồng nhỏ.
