G
Lời giới thiệu
ần đây, một người bạn gọi cho tôi báo rằng một nhóm các
nhà khoa học vừa công bố một nghiên cứu lý giải tại sao
những chiếc thìa để tại khu vực sử dụng chung trong văn
phòng cứ dần dần biến mất. Anh bạn tôi hét lên đắc thắng: “Lý
thuyết trò chơi đấy!”. Tôi cảm ơn anh rối rít, thế là lại có thêm
một ví dụ nữa để đưa vào tập hồ sơ vốn đã dày cộp của tôi.
Lý thuyết trò chơi biểu hiện xung quanh chúng ta. Gọi là “trò
chơi”, nhưng nó không chỉ bàn về các trò chơi mà còn về các chiến
lược chúng ta áp dụng hằng ngày khi tiếp xúc với người khác. Từ lúc
tôi thông báo ý định viết sách về chủ đề này, bạn bè đã gửi cho tôi
các ví dụ trên báo và cả những kinh nghiệm cá nhân của họ. Tôi
muốn tìm hiểu xem liệu những kiến thức mới mẻ và đáng ngạc
nhiên đó có giúp chúng ta xây dựng nên những chiến lược mới để
hợp tác với nhau không, đồng thời cũng thử áp dụng chúng trong
các môi trường khác nhau, từ khuôn khổ lịch thiệp của một bữa dạ tiệc
kiểu Anh cho tới các trận bóng chày, từ những vỉa hè đông đúc, các
trung tâm mua sắm cho tới những con đường đông nghịt ở Ấn Độ
hay các quán rượu xa xôi của nước Úc.
Lý thuyết trò chơi cho chúng ta biết những gì đang diễn ra phía
sau những cuộc đối đầu, những lời hứa không thành và những trò
bịp đơn giản mà chúng ta vẫn thường gặp trong các trận cãi vã gia
đình, tranh luận với xóm giềng, bất đồng giữa các công ty cùng
ngành và trong những vụ ly hôn đình đám của người nổi tiếng. Nó
cũng là chỉ dẫn cho những chiến lược tốt nhất để áp dụng trong
các tình huống cạnh tranh hay xung đột – và đây chính là lý do tại
sao các doanh nghiệp lớn và cả quân đội đều cần đến nó “như cá
cần nước” kể từ khi lý thuyết này được đề xướng lần đầu vào
