định của Veber rất tốt, nhưng dù sao cũng rất phiền. Người ta có cách
chống trả những lời lăng mạ; nhưng không có cách gì chống trả tình thương
hại.
Việc quái gì anh lại phải giải thích cho Veber rõ tại sao anh ở khách sạn
International nhỉ? Veber biết rõ những điều ông ta cần biết. Ông ta biết rằng
Ravic không được phép hành nghề. Thế là đủ. Nếu ông ta biết thế mà vẫn
nhận Ravic làm cộng tác viên, thì đó là việc của ông ta. Làm như thế, ông
ta có thể kiếm thêm tiền vì có thể nhận những ca mổ mà ông ta không tự
làm lấy được. Không ai biết chuyện này, trừ cô y tá. Nhưng cô này ngậm
tăm. Với Durant cũng y như thế. Mỗi lần phải mổ, ông ta đứng bên cạnh
bệnh nhân cho đến khi thuốc mê đã có tác dụng. Lúc bấy giờ Ravic vào và
mổ thay cho ông ta: Durant đã kém cỏi lại già nua, không mổ được những
ca khó. Khi bệnh nhân tỉnh dậy thì chính Durant, nhà phẫu thuật nổi tiếng,
đã ở bênh cạnh, ân cần cúi xuống săn sóc bệnh nhân. Ravic chỉ trông thấy
người được đưa lên bàn mổ khi đã đắp kín một tấm drap chỉ còn để lộ một
khoảng da đã bôi iod để tiếp nhận con dao mổ. Rất nhiều khi anh không
biết người anh mổ là ai hết. Durant chuyển kết quả chẩn bệnh cho anh, thế
là anh bắt tay vào việc. Sau đó Durant chia cho anh khoảng một phần mười
số tiền ông ta nhận được. Nhưng thế còn hơn là không được mổ xẻ gì hết.
Với Veber, công chuyện diễn ra một cách êm đẹp hơn. Veber chia cho anh
những một phần tư thù lao. Như thế là lương thiện.
Ravic nhìn ra cửa sổ. Băn khoăn mà làm gì? Anh đang sống, thế là đủ
rồi. Không nên hy vọng xây dụng cho mình một cuộc sống vững chãi đúng
vào lúc thế giới đang sắp sụp đổ tan tành. Thà cứ buông xuôi theo dòng còn
hơn là phí hoài tinh lực, vì tinh lực là thứ không lấy gì thay thế được. Vấn
đề trước tiên là phải sống cho đến ngày hiện ra một mục đích. Chính bây
giờ là lúc phải dè xẻn tinh lực để đến ngày ấy có đủ mà sử dụng. Anh đã
trông thấy biết bao nhiêu người cùn mòn, mai một đi trong những công
việc của loài kiến, hàng trăm lần cố gầy dựng lại một cuộc sống trưởng giả
trong cái thế kỷ đang đi tới sụp đổ này. Vừa tội nghiệp, vừa hài hước, lại
