NQS
Khảo Luận Về Ông Phan Thanh Giản
Chương 27
Tôi sẽ không dừng lại để ca tụng vị thế lãnh thổ thuộc địa của chúng ta và
cảng Sài Gòn của thuộc địa nầy so với các vùng biển chính Trung Quốc và
lưu lượng thương mại trên các vùng biển đó. Người ta đã nói hết điều nầy
và tôi thiết nghĩ không có ai lại có thể tranh luận gì về tiện ích tuyệt vời đó.
Ngày mà chúng ta xây dựng những ụ sửa chữa tàu ở Sài Gòn - và thật bất
hạnh thay cho tới nay người ta chỉ biết mơ ước mà thôi- thì lúc bấy giờ Sài
Gòn sẽ trở thành địa điểm giao lưu được ưu chọn của các loại thương
thuyền trên tuyến đường biển giữa Ấn Độ và Trung Quốc. Nằm giữa
Singapore và Hồng Kong, chỉ cần 72 giờ đồng hồ để gởi thơ tín đến thị
trường ở hai nơi đó, bởi vì sớm muộn gì rồi thì cũng sẽ vượt trội hơn cho
nên tương lai thương mại lớn lao của Sài Gòn là điều không còn phải nghi
ngờ gì nữa.
Ở vào một miền khí hậu rất tốt cho việc sinh sôi nẩy nở các loại thực vật
nhiệt đới, tân thuộc địa của chúng ta có một mật độ dân cư đông đúc, cần
cù và cật lực sản xuất khi được hướng dẫn đúng đắn. Nhờ có một bản chất
đặc biệt, đất đai nầy biến Nam Kỳ hạ thuộc Pháp trở thà kho gạo thóc vô
tận cho các vùng quốc gia lân cận xung quanh, một kho thực phẩm thiết
yếu cho các giống tộc Á Châu. Ngoài ra, nếu công việc sản xuất loại ngũ
cốc đó tự nó tạo cho đất nước được ưu đãi nầy một giá trị lớn lao, còn có
những nguồn tài nguyên quý giá khác cần phải được lưu ý đưa lên ngang
hàng mà một số cần phải được khai thác quy mô chẳng hạn như thuốc lá,
bông vải, đường mía, lụa gấm, cây tràm (chàm), gỗ xây cất, muối, cây dầu,
cây nhuộm, nhiều loại cây gia vị và cây hương liệu.
Chằng chịt rạch ngòi thiên nhiên tiện lợi cho việc giao thông, trao đổi, xứ
nầy phân chia thành từng vùng khác biệt nhau thật rõ nét trên phương diện
trồng trọt canh tác. Các vùng đất khác biệt nầy ở khắp nơi tạo cho người
dân có được những năng khiếu tự nhiên, những hiểu biết đặc biệt và nhất là
sẽ giúp cải tiến sản phẩm và làm gia tăng tài sản của họ. Ở đây người ta
