có điểm số tín dụng cực tốt nhưng hoàn toàn không đạt những yếu tố khác của tiêu
chuẩn đảm bảo rủi ro tín dụng, ví dụ như họ tự xác nhận thu nhập. Chính kiểu vay
Alt-A này khiến cho “các khoản vay dối trá” và “các khoản vay Ninja”, trong đó
người ta được cho vay bất kể là người không có thu nhập, không nghề nghiệp và
không tài sản gì hết, tăng lên đến mức xấu nhất. Trong khi một số người đi vay có
thể sẵn lòng nói dối, thì đồng thời cũng có những báo cáo cho thấy rằng họ được
khuyến khích dối trá vì những người môi giới cho vay được trả hoa hồng trên các
khoản vay. Nếu không ai kiểm tra thì cứ kệ nó. Thậm chí ngay cả khi người cho vay
yêu cầu chứng từ thì ở thời điểm đó, người ta rất dễ kiếm được một bản sao của
phiếu tính lương trông rất chuyên nghiệp ở trên Internet. Vay dưới chuẩn và Alt-A
dường như rất hấp dẫn đối với người cho vay bởi người vay tiền trả lãi suất cao hơn
là các khoản vay thế chấp thông thường, do đó, cho dù một số người vay tiền không
trả được nợ thì lãi suất cao có thể giúp họ bù đắp khoản tiền lỗ đó.
Sau đó, những người cho vay tiến một bước xa hơn. Thay vì yêu cầu những người
vay tiền có rủi ro cao hơn này trả lãi suất cao, những người cho vay chào một mức
lãi suất đầu tiên thấp (teaser rate) cho một hay hai năm đầu. Tận dụng lợi thế của
mức lãi suất cơ bản thấp, những người cho vay có thể chào mức lãi suất thấp hơn 5%
so với các khoản cho vay thế chấp thông thường, thậm chí đôi khi còn thấp hơn.
Điều khó khăn cuối cùng khi giai đoạn đầu qua đi, khoản vay sẽ được xác lập lại một
mức lãi suất cao hơn nhiều, thường là 8% hoặc hơn. Sau đó, vin vào cớ rằng người
cho vay đã không cung cấp thông tin chính xác, người ta sẽ nói rằng họ không hề
biết số tiền phải trả lại tăng nhiều đến vậy. Một số người khác thì bị thuyết phục rằng
khi khoản vay này đến thời hạn thay đổi lãi suất, họ có thể thay thế nó bằng một
khoản vay rẻ hơn hoặc lặp lại thời kỳ lãi suất thấp ban đầu.
Cách cho vay cũng thay đổi. Cho vay thế chấp với lãi suất điều chỉnh (adjustable-
rate mortgage) trở nên phổ biến hơn, các khoản vay chỉ trả lãi cũng vậy. Chúng làm
giảm số tiền mà người đi vay phải trả hàng tháng. Nhiều sản phẩm tín dụng mới
được tung ra thị trường, và sản phẩm tệ hại nhất có lẽ là các khoản vay “quyền
chọn” (option mortgage), trong đó người vay có quyền trả khoản tiền nào họ muốn,
giống như trong trường hợp thẻ tín dụng. Họ chỉ cần trả khoản tiền tối thiểu và phần
còn lại tiếp tục được tích lũy.
Có hai điều khiến những chuyện này xảy ra. Thứ nhất là hầu hết mọi người đều tin
rằng giá nhà sẽ tiếp tục tăng lên cao hơn nữa, hoặc tệ nhất giữ nguyên, do đó họ sẽ
không gặp nhiều rủi ro. Có vô số bài viết, ít nhất từ 2002 trở đi, lo lắng về bong bóng
nhà đất, vậy mà điều đáng ngạc nhiên là rất nhiều người vẫn lạc quan. Nhưng với