KHI BONG BÓNG VỠ - Trang 164

phục hồi lên 4.200 trước khi sụp đổ một lần nữa xuống mức thấp khoảng 1.200 điểm
vào năm 2002.

CÁC XU HƯỚNG HỖ TRỢ BONG BÓNG KHÁC

Bong bóng cũng được hỗ trợ bởi một vài khuynh hướng tinh thần khác. Ví dụ như

bộ óc của chúng ta được lập trình để làm cho ta cảm thấy tin tưởng quá mức. Các
nhà kinh tế học hành vi đã chứng tỏ điều này một cách thuyết phục với các câu hỏi
yêu cầu mọi người đoán độ dài của sông Nile. Người tham gia được yêu cầu đưa ra
không phải là một con số chính xác mà là một phạm vi trong đó họ cảm thấy tự tin
90%. Nếu người trả lời không biết nhiều thì cách an toàn nhất là đưa ra phạm vi rất
rộng, ví dụ như từ 500 đến 10.000 dặm. Trên thực tế, hầu hết mọi người đều đưa ra
một phạm vi rất hẹp và do đó tỷ lệ sai là nhiều hơn 10%. Một ví dụ khác của việc tin
tưởng quá mức là các cuộc khảo sát ý kiến xem liệu mọi người cho rằng khả năng lái
xe của họ là trung bình, trên trung bình hay dưới mức trung bình. Kết quả là có rất
nhiều người tin rằng khả năng của họ trên trung bình hơn so với ngược lại.

Một khía cạnh của sự tin tưởng quá mức là xu hướng tin rằng quá khứ không có

một mối liên hệ gì và không thể xem là một định hướng cho tương lai. Điều này liên
quan đến một xu hướng của con người đối với thuyết định mệnh lịch sử, dẫn dắt con
người nhìn lại các giai đoạn trong quá khứ, để nghĩ rằng kết quả trong tương lai là có
thể dự đoán được. Nói cách khác, các sự kiện quá khứ có xu hướng được xem là một
logic đương nhiên hoặc rõ ràng đối với mọi người tại thời điểm đó. Và tất nhiên, do
quá tin tưởng, hầu hết mọi người đều tin rằng lần này họ sẽ có thể nhìn thấy vấn đề

sắp xảy ra.

[78]

Các thị trường chứng khoán đặc biệt thích hợp với quan điểm này vì các nhà đầu

tư tin rằng họ có thể bán ra trong tích tắc. Với nhà đất thì khó khăn hơn nhiều, vì
mua bán đòi hỏi phải có thời gian, có thể là một khoảng thời gian đáng kể. Nhưng
thỉnh thoảng ngay cả chứng khoán cũng có thể biến động quá nhanh. Sự sụp đổ thị
trường chứng khoán năm 1987 đã làm nhiều nhà đầu tư bị sốc, vì họ đã không thể
bán ra khi thị trường sụt giá bất ngờ, đường dây điện thoại của các nhà môi giới đã
bị nghẽn mạch. Thương mại điện tử có thể hàm ý rằng kịch bản này sẽ không bao
giờ tái diễn, mặc dù hiển nhiên rằng công nghệ cũng có thể bị thất bại và càng có
nhiều khả năng như vậy nếu khối lượng giao dịch tăng cao. Ngoài ra trong những
tình huống đặc biệt, ví dụ như ngày 11/09/2001, việc kinh doanh có thể bị đình trệ.

Nhưng ngay cả khi không có các hạn chế kỹ thuật thì một số đặc tính hành vi đã

được đề cập, chẳng hạn như tâm lý sợ thua lỗ hay cấu trúc tâm lý, trong thực tế cũng

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.