Gióng bước ra khỏi nhà vươn vai một cái, người bỗng cao to sừng sững,
chân dài hơn trượng, hét lên một tiếng như tiếng sấm:
- Ta là tướng nhà Trời!
Thế rồi Gióng mặc giáp sắt, đội nón sắt, tay cầm gươm múa quanh mấy
vòng. Đoạn từ biệt mẹ và dân làng, nhảy lên lưng ngựa. Ngựa sắt bỗng
chồm lên, phun thẳng ra đàng trước một luồng lửa đỏ rực. Gióng thúc chân,
ngựa phi như bay, sải từng bước dài hàng chục con sào, rung chuyển cả trời
đất. Chỉ trong chớp mắt, ngựa đã xông đến đồn trại giặc bấy giờ đang đóng
la liệt cả mấy khu rừng. Lưỡi gươm của Gióng vung lên loang loáng như
chớp giật. Quân giặc xông ra chừng nào chết chừng ấy. Ngựa thét ra lửa
thiêu cháy từng dãy đồn trại, lửa thiêu luôn cả mấy khu rừng. Khói bụi mịt
mù, tiếng la hét kêu khóc như ri.
Nhưng tướng giặc Ân vương vẫn cố gào thét hô quân xáp tới, Gióng càng
đánh càng khỏe, thây giặc nằm ngổn ngang đầy rừng. Bỗng chốc gươm
gãy. Không bối rối, Gióng thuận tay nhổ những bụi tre hai bên đường quật
tới tấp vào các toán giặc đang cố gắng trụ lại theo lệnh chủ tướng. Chẳng
mấy chốc quân giặc đã tẩu tán khắp nơi, Ân vương bị quật chết tan xác.
Bọn tàn binh giặc lạy lục xin hàng. Quân đội của Hùng Vương cũng như
dân các làng chỉ còn việc xông ra trói nghiến chúng lại. Không đầy một
buổi, Gióng đã trừ xong nạn nước. Lúc bấy giờ ngựa Gióng đã tiến đến
chân núi Sóc-sơn. Đến đây, Gióng bèn cởi giáp bỏ nón lại, rồi cả người lẫn
ngựa bay thẳng lên trời.
Sau khi thắng trận, để nhớ ơn người anh hùng, vua Hùng sai lập đền thờ
Gióng ở làng quê, phong làm Phù Đổng thiên vương.
Ngày nay chúng ta còn thấy dấu vết những dãy ao tròn nối nhau kéo dài
suốt từ Kim-anh, Đa-phúc cho đến Sóc-sơn, người ta bảo đó là những vết
chân ngựa của Thánh Gióng. Khu rừng bị ngựa sắt phun lửa thiêu cháy nay
còn mang cái tên là làng Cháy. Những cây tre mà Gióng nhổ quật vào giặc
bị lửa đốt màu xanh ngả thành màu vàng và có những vết cháy lốm đốm,
ngày nay giống ấy vẫn còn, người ta gọi là tre là ngà (hay đằng ngà) .
