Tro bếp nam (Cendrillon masculin) trong đó nhân vật chính là nam, lúc còn
bé thường ngủ trong tro nhưng có sức khỏe, ăn khỏe (có khi cả ngủ khỏe)
với cái gậy (hay chùy, hay giáo) bằng sắt nặng ghê gớm; lập nên nhiều kỳ
tích. Dưới đây kể một số:
Truyện của Pháp:
Lu-i đã lên hai mà vẫn nằm, không dậy. Bố mẹ thường bảo: - "Dậy đi
con!". Con đòi: - "Khi nào cho con một cái áo bờ-lu và một quần cộc thì
con sẽ dậy". Vì không có áo quần nên lên tám, rồi lên mười hai, Lu-i vẫn
nằm ở giường. Bố mẹ bảo thì em vẫn trả lời như thế. Đến năm mười lăm
tuổi, bố mẹ khâu ba mươi sáu miếng vải nhặt được thành áo quần. Em bèn
dậy làm việc với một chủ trại với điều kiện là mỗi ngày phải cho em ăn một
đống bánh ngọt và một thùng rượu. Em làm việc khỏe gấp mấy chục lần
những người đầy tớ khác.
Một truyện khác ở Thượng Brơ-ta-nhơ (Haute-Bretagne), kể một em bé
thường xuyên không nằm trên giường, nhưng bà mẹ cho chơi cho đến mười
bốn tuổi, mới bảo làm việc. Em đi rèn một "chiếc đũa nhỏ" nặng bảy trăm
bảng rồi cầm lên như cầm chiếc lông đi chu du thiên hạ. Đoạn cuối giống
truyện Chàng Gấu (xem Khảo dị truyện Thạch Sanh, số 68, tập II).
Truyện Iếc-lăng (Irlande):
Một người đàn bà góa nghèo không có áo quần cho con mặc, bèn bỏ con
vào bồ tro gần bếp đắp tro nóng vào. Con càng lớn càng đắp thêm tro. Khi
con mười chín tuổi, mẹ kiếm cho một mảnh da dê cuốn quanh lưng và bảo
đi làm việc kiếm ăn. Em có sức mạnh tuyệt vời, làm nhiều cuộc thám hiểm
và lấy được công chúa.
Truyện Đức:
Jăng, chàng Sắt - tên em bé - vì ăn tợn quá nên bố mẹ không cung cấp nổi.
Bố mẹ bảo em đi ở với một thầy cả và rèn cho một roi sắt. Em đã ăn bữa ăn
chiều bằng bữa ăn của mười hai người đầy tớ, ăn bữa ăn trưa bằng bữa ăn
của các nữ tỳ và các đầy tớ, nhưng làm việc mấy chục lần hơn họ. Cuối
