cho anh chàng thì người đàn bà dặn người hầu thả chó dữ ra. Vua bị chết tại
chỗ, còn người đàn bà đưa chồng lên ngôi vua [5] .
Ở một số dị bản khác của truyện Chiếc áo lông chim lưu hành ở một số dân
tộc còn có xen vào những tình tiết đấu trí giữa nhân vật chính (nữ hay nam)
với tên vua (hoặc quan do vua sai đến) cùng một loại với những tình tiết
của truyện Em bé thông minh. Ví dụ truyện Chiếc áo lông chim của dân tộc
Nùng (đã kể ở Khảo dị truyện số 80, tập II) [6] .
Dân tộc Dáy có truyện Vợ chồng anh mò ốc:
Một anh chàng chuyên mò ốc, một hôm đi bắt được một con ốc lớn lạ
thường, đem về bỏ vào chậu nước. Từ đó mỗi ngày đi làm về, anh thấy có
cơm canh sẵn.
Tưởng bà con xóm giềng giúp đỡ, anh đứng ở cổng nói thật to mấy câu
cám ơn, nhưng sau mọi người cho anh biết là không ai giúp anh như thế cả.
Cuối cùng anh cũng lập mưu bắt được quả tang cô gái đẹp từ vỏ ốc chui ra.
Cô bằng lòng làm vợ anh, nhưng đến lượt anh quyến luyến vợ, bỏ bê công
việc làm ăn. Từ đây truyện giống với truyện người Nùng. Vợ cũng vẽ cho
hai bức truyền thần dặn chồng khi đi cuốc nương thì cắm mỗi bức một đầu,
tha hồ ngắm nghía.
Một hôm anh bỏ quên một bức ở nương, bức tranh bị gió cuốn bay đến sân
nhà vua. Muốn thử xem người đẹp có tài không, nên khi gặp anh, vua hỏi:
"Một ngày cuốc được bao nhiêu nhát?". - Vợ anh gà cho anh hỏi vặn lại
vua: "Ngựa vua một ngày chạy được bao nhiêu bước?". Lần thứ hai vua lại
hỏi: - "Có đầm nước trên núi đá đủ 15 con trâu tắm không?". - Vợ anh cho
vua biết rằng "chồng mình đi bứt dây mây ba ngày chưa lần đến gốc". Vua
không tin có mây dài như thế thì người đàn bà đáp: "Trên núi cũng không
