mắt còn lại của tiên nữ. Khi bệnh lành hẳn vua định truyền ngôi cho thầy
thuốc như đã hứa, nhưng thầy đã bỏ di mất. Vua và hoàng hậu quyết tìm
đường sang Hương-tích để tạ ơn tiên nữ. Đoàn ngự giá đang trên đường
sang Nam, thì ở kinh đô Hưng-lâm bỗng xảy ra cuộc biến, ngai vàng suýt
vào tay kẻ phản bội nếu không có Diệu Thiện sai hai đệ tử đi cứu. Trong
cuộc này, hai người chị Diệu Thanh và Diệu Âm bị bắt giam ở ngục, và khi
được cứu thoát, hai người đuổi theo đoàn ngự giá. Sau bao nhiêu ngày gian
khổ, cả đoàn cũng đến được Hương-tích. Khi nhận ra con gái với hai mắt bị
móc, hai tay bị chặt, máu còn chưa khô, hoàng hậu ngã ra bất tỉnh. Diệu
Thiện cho biết nếu bố mẹ nguyện bỏ ác làm thiện thì mình sẽ lành lặn như
xua. Sự việc quả như lời khi vua và hoàng hậu phát thệ. Cả nhà ở lại đây tu
hành. Diệu Thanh cũng trở thành Văn Thù bồ tát và Diệu Âm trở thành Phổ
Hiền bồ tát[4].
Truyện vừa kể chịu ảnh hưởng từ Phật thoại Nam-hải Quan Thế Âm toàn
truyện của Trung-quốc. Giữa hai truyện, tên nhân vật không có gì thay đổi.
Nước Hưng-lâm ở đây được xác định không phải là đất Trung-quốc mà là
một nước phía Tây giáp Thiên-trúc, phía Đông giáp Tam-phật-tề, phía Bắc
là Xiêm-la, phía Nam là Thiên-chân. Nội dung hai truyện cơ bản là một, chỉ
có khác một vài chi tiết.
Hai vợ chồng vua Diệu Trang muộn con, cúng cầu mãi mới sinh được ba
nàng công chúa, dự định nhường ngôi cho một trong ba chàng rể. Nhưng
công chúa ba là Diệu Thiện chỉ muốn tu hành với cuộc sống độc thân. Kết
quả là nàng phải chịu đựng sự trừng phạt từ thấp đến cao: bị lột áo quần,
đánh roi và giam đói. Cũng có việc được đi tu với những công việc lao
động nặng nhọc, việc ngôi chùa bị đốt và việc đập tắt đám cháy bằng một
trận mưa huyền bí do công chúa cắm chiếc trâm vào họng và nhổ máu lên
trời cầu nguyện Linh Sơn thế vương. Cũng có việc xử trảm sau một thời kỳ
hết dụ dỗ đến dọa nạt mà không ăn thua. Theo lệnh của Ngọc Hoàng, công
