Có một vị thần ở trên trời xuống trần, ngồi ở một gò đất gần đường qua lại.
Có một gia đình đi qua. Thần nhìn trừng trừng vào một đứa trẻ làm cho nó
khóc mãi, ai dỗ cũng không nín. Bố mẹ đứa bé cầu xin thần làm cho nó nín.
Thần đòi một số sắt, bố mẹ lấy ra cho. Đứa bé quả nín. Một số gia đình
khác đi qua gò, việc cũng diễn ra như vậy. Thế là thần đủ sắt rèn một cây
gươm. Nhưng khi người thợ rèn rèn xong gươm không chịu nguội. Người
ấy bèn vứt xuống sông Xê-xan gần thác Y-a-li.
Ít lâu sau có một người đi câu câu được một con cua, càng cua có cắp một
lưỡi gươm. Khi sắp sửa lấy thì cua thả ra, lưỡi gươm lại rơi xuống nước.
Các làng xa gần nghe tin này đua nhau tới lặn để mò gươm. Một người tìm
được, đó là người Ja-rai. Vỏ gươm do người Việt chiếm (có người nói về
tay người Lào)[3].
Truyện trên dường như là phần đầu của một truyện khác, nội dung đại lược
như sau:
Một lưỡi gươm thần do vua Chàm lặn lấy được từ dưới nước lên, giao cho
vua Ja-rai vì vua Ja-rai là em của vua Chàm. Lưỡi gươm chỉ vào giặc, giặc
tan, chỉ vào lụt, lụt cạn, chỉ vào trời hạn thì tự dưng có mưa. Trừ vua Lửa
ra, người nào nhìn vào gươm cũng sẽ bị tan xương nát thịt. Cây gươm thần
được lưu truyền mãi và đã nhiều lần cứu vớt người Ja-rai ra khỏi vùng thiên
tai nhân họa cho tới đời ông Tú, một trong những vua Lửa. Trong khi ông
đưa gươm ra chống giặc thì bất tình lình lưỡi gươm tự lìa khỏi chuôi và
văng xuống sông. Lưỡi gươm trôi về miền xuôi, người Việt giữ được. Giữa
lúc đó thì giặc xâm lăng tới. Không có gươm thần, người Ja-lai đành chịu
làm tôi cho giặc[4].
3. Truyện thứ ba của người Ba-na (Bahnar):
