là sau một tiếng nổ kinh khủng, nước phun lên trong chớp mắt thành một
hồ nước[7].
Truyện Cô gái thương người được cứu thoát nạn lụt do Duy-mu-chiê
(Dumoutier) kể trong Cổ tích truyền thuyết Trung-Việt:
Một cô gái nhặt được một em bé bị bỏ rơi trong một ruộng dâu. Nàng bế về
nhà nuôi trong hai năm, coi như em ruột. Một hôm đứa bé bỗng nói với cô
gái: "Cám ơn chị cứu sống bấy lâu. Nay xin mách chị để tránh một tai nạn
sắp xảy ra. Khi nào thấy một dòng nước từ dưới cối giã gạo phun lên thì
chạy mau về phía Đông mới thoát khỏi". Nói xong em bé biến mất.
Sau đó ít lâu, một hôm cô gái bỗng thấy nước lênh láng cả nhà. Nàng tìm
xem thì thấy nước từ dưới cối phun lên mỗi lúc một mạnh. Nhớ lời em bé
dặn, nàng bỏ chạy một mạch về phía Đông. Lúc trèo lên một ngọn đồi,
nàng ngoảnh cổ lại thì thấy tất cả xóm làng đều ngập thành một hồ nước
mênh mông. Sau đó chỉ có một mình nàng là sống sót[8].
Đồng bào Thổ Bắc-cạn kể truyện thần thoại Ông Tài Ngào cũng có nói đến
nguồn gốc hình thành hồ Ba-bể:
Có hai ông bà Tài Ngào là nhân vật anh hùng hồi tạo thiên lập địa. Họ có
thân thể khổng lồ, tay có thể với lên đến trời. Họ chuyên giúp dân giải
quyết những khó khăn trong đời sống. Một hôm trời rét căm căm, hai ông
bà định lấy lửa ở mặt trời cho dân chúng sưởi. Nhưng mặt trời đã lên cao
quá. Họ cầm một bó nứa khô châm lửa, nhưng dù đã kiễng chân cũng
không với tới. Tức mình, họ moi ngay đá dưới đất đắp lên một đống cao,
rồi trèo lên quả châm được. Nơi hai ông bà moi đá, ngày nay là hồ Ba-Bể.
Đống đá mà ông Tài Ngào đứng lên châm là núi Pi-a Bi-oóc[9].
