một số công trình khác: Hát dặm Nghệ - Tĩnh , nghiên cứu tổng hợp từ đặc
trưng đến hình thức diễn xướng, cho đến việc điều tra tiểu sử, sinh hoạt,
giao du... của các nghệ nhân dân gian, xung quanh loại hình dân ca cổ
truyền "hát giặm" của vùng Nghệ - Tĩnh; Đào Duy Từ, nghiên cứu cuộc
đời, sự nghiệp đắp thành xây lũy, và văn nghiệp của một con người lừng
tiếng vốn xuất thân từ "con hát" (cuốn này được giải khuyến khích của Học
hội Pháp - Việt A-lêc-xăng đơ Rốt (Alexandre de Rhodes) cùng với Lều
chõng của Ngô Tất Tố); Vệt-nam cổ văn học sử, tập II và III nghiên cứu
những tác giả tiêu biểu nhất của thời đại Lý, Trần, Hồ. Cả hai cuốn sách sau
đều chưa kịp in thì cách mạng nổ ra. Hiện nay, một trong hai bản thảo trên
còn được lưu giữ ở Viện Sử học.
Bên cạnh những công trình nghiên cứu văn học, Nguyễn Đổng Chi cũng có
dịp thử thách mình trên địa hạt lịch sử. Vài năm đầu sau cách mạng, ông
lập Nhà xuất bản Ngàn Hống, và viết các cuốn Phạm Hồng Thái, Lược sử
các cuộc cách mạng trên thế giới... Cuốn sách sau gồm nhiều tập (mới ra
được 3 tập) nhưng chỉ là viết lại từ tài liệu của nước ngoài, để giới thiệu với
công chúng của nước Việt-nam mới các phong trào cách mạng đã diễn ra
khắp Âu, Mỹ, Á, Phi. Nhưng cuốn sách trước, ký tên Bạch Hào, tuy rất
mỏng lại là một tài liệu đáng giá: đó là kết quả một chuyến đi thực tế của
các anh em trong tòa báo Truyền thanh về tận làng quê nhà chí sĩ Phạm
Hồng Thái, một làng nhỏ và rất nghèo nằm sát bờ sông Lam mà dòng nước
của con sông hung dữ mùa lũ lụt cứ xói dần, xói vào đến nghĩa địa, làm
phơi ra cả những chiếc quan tài chôn sát bờ sông ... Tất nhiên, những công
trình sử học, khảo cổ học bề thế của Nguyễn Đổng Chi phải là những công
trình xuất hiện từ sau khi ông ra Hà-nội công tác tại Ban nghiên cứu Văn sử
địa trung ương, sau hòa bình lập lại. Ông đã cùng các tác giả trong Ban văn
của Ban Văn sử địa hoàn thành nhanh chóng 5 tập Sơ thảo lịch sử văn học
Việt-nam khổ lớn mà ông phụ trách một phần văn học dân gian và toàn bộ
phần văn học chữ Hán vốn lúc bấy giờ bạn đọc đông đảo chưa biết gì
nhiều, vì chưa mấy cuốn được dịch. Bộ sách Sơ thảo lịch sử văn học Việt-
nam ít nhiều vượt lên những bộ văn học sử trước đó không phải chỉ vì độ
