Trong truyện Trạng Quỳnh của ta cũng có đoạn kể chuyện nuôi dê đực
chửa và việc Trạng Quỳnh đối đáp với vua Lê y như đoạn đầu của truyện
Em bé thông minh [3] . T ruyện Thơ-mênh Chây của người Khơ-me
(Khmer) cũng cómột vài chi tiết tương tự, như đoạn vua bắt dọn ba mâm cỗ
với một con chim.
Loại truyện có chủ đề em bé thông minh cũng là loại truyện phổ biến của
một số đông dân tộc. Dưới đây, kể sơ lược vài truyện tiêu biểu:
Một là truyện Trạng của đồng bào Cham-pa:
Một ông vua chỉ sinh có một nàng công chúa, ra lệnh cho các quan đi tìm
người tài giỏi để kén làm phò mã. Cũng như truyện của ta, gặp một người
càyruộng, quan hỏi: - "Từ sáng tới giờ được bao nhiêu đường cày?". Người
ấy không trả lời được bị quan đánh, rồi đi. Con người cày ruộng biết
chuyện vội đuổi theo quan, hỏt vặn lại: - "Từ lúc ra đi đến nay các quan đã
qua bao nhiêu làng, bao nhiêu cánh đồng và gặp bao nhiêu người?", -
"Ngựa quan phi được bao nhiêu nước đại, nước tiểu?". Các quan không
không trả lời được, bị em bé đánh trả.
Các quan vềtâu vua, vua sai bắt em ấy phải nộp một sợi dây bằng tro dài 20
sải, "nếu không có thì chém ba họ". Em bé bảo mẹ bện rơm thành dây
khoanh vào chum cho thò hai đầu dây ra ngoài đốt cháy tất cả rồi mang đến
cho vua. Vua lại sai đưa một con chim én cho em, bảo dọn mười món khác
nhau mỗi món một đĩa. Em bé bảo mẹ đưa tới cho vua một cái kim nhỏ nhờ
đánh cho một cây dao làm thịt chim.
