một ít vàng bạc và người, cải trang làm một người khác hẳn, ăn mặc rách
rưới đi tìm chồng.
Sau khi tìm thấy chồng, vợ làm bộ không quen biết, giả cùng làm bạn ăn
xin, lần hồi ăn ở với nhau như vợ chồng. Từ ngày ở với người đàn bà mới
mà hắn không biết là vợ cũ, nhờ sức cảm hóa của vợ, hắn dần dần tu tỉnh.
Để thử thách, một hôm vợ đưa cho chồng một số tiền nói dối là tiền chắt lót
được, bảo thích gì cứ tiêu cho thỏa. Chồng cảm động không tiêu, từ đấy
thức khuya dậy sớm làm hàng đi bán, bỏ nghề đi ăn xin.
Từ ngày có vốn liếng, chồng tỏ ý muốn về thăm nhà. Vợ cứ vờ như không
biết, chuẩn bị cho chồng hành trang, trong đó có giá 500 chiếc bánh dầy
cho chồng làm quà biếu bố, nhưng trong mỗi cái bánh có bỏ một ít vàng.
Chồng đi rồi, vợ gửi nhà cho hàng xóm và đi đường tắt về trước. Đến nhà,
vợ bỏ cải trang, trở thành người cũ. Chồng về thấy vợ, vẫn không biết là
người bạn ăn xin vừa qua. Hắn tỏ lời hối hận, định cho vợ đi lấy chồng để
mình trở về chỗ cũ. Nhưng vợ đã kể lại mọi việc, rồi bẻ bánh dầy cho
chồng thấy vàng ở trong ruột, lại dắt chồng đào mười chum vàng ở gốc táo.
Chồng mừng rỡ thương yêu vợ hơn trước[5].
Đồng bào Cham-pa có truyện Chàng ngốc, dường như cũng là dị bản của
các truyện trên:
Hai vợ chồng giàu, có một con trai ngốc, nghĩ rằng nếu họ chết đi, đứa con
không làm sau giữ được của. Bèn đào một lỗ giữa vườn chôn vàng bạc, rồi
trồng lên trên một cây lựu, một cây ổi, một cây vải, một cây cam và một
cây dừa. Lại đúc cho con một cái roi bằng vàng có bảy khúc. Trước khi
chết, họ dặn con lấy vợ; lại đọc một câu đố bảo con học thuộc, và dặn đưa
