111
8. SỰ TÍCH CHIM NĂM-TRÂU-SÁU-CỘT VÀ CHIM BẮT-CÔ-TRÓI-
CỘT
Ngày xưa, có một bác lực ñiền tên là Ba ở trong một xóm dưới chân núi. Bác
không có ruộng phải làm rẽ năm sào của một phú ông ở làng bên cạnh. Phú ông
là tay giàu có nhất tổng: ruộng ñất trâu bò ở rải rác các thôn xóm nhiều không
ñếm xiết. Thấy bác là tá ñiền cũ, tính nết thật thà chăm chỉ, lúc nào cũng nộp
thóc sòng phẳng, phú ông có lòng tin giao cho bác nuôi trâu. Từ ñấy công việc
của bác Ba thêm bận rộn. Ngày ngày bác phải chăn một bầy trâu của phú ông từ
ñộ ấy sinh nở tổng cộng ñã ñược năm con.
Tự nhiên một ngày nọ, phú ông lăn ra chết. Hắn chết giữa lúc tuổi còn khá trẻ.
Phú ông chưa có con trai, chỉ có mỗi một cô gái nên bao nhiêu ruộng ñất trâu bò
ñều về tay cô. Mà ruộng ñất trâu bò của phú ông giao cho các tá ñiền nhiều thứ
linh tinh phức tạp, có thứ ñã làm giấy tờ phân minh nhưng cũng có thứ vì cái
chết ñột ngột xảy ñến nên chưa có giấy tờ gì cả.
Cô con gái phú ông rất giống tính cha, lại là một người có mánh khóe vặt.
Không bao giờ chịu ñể mất không cái gì cho người ngoài dù là những vật nhỏ
mọn, Sau khi làm ma bố xong, cô gái mới bắt ñầu ñi kiểm soát một lượt gia sản
của bố ñể lại.
Cô ñến nhà bác Ba vào một buổi chiều. Lúc ñó bác ta còn ñi chăn trâu chưa
về. Nhà này có nuôi trâu, cô biết, nhưng tất cả số trâu nuôi trâu ñẻ ñược mấy con
và lớn bé như thế nào thì hãy còn mập mờ. Trừ phú ông ra chả ai biết rõ. Mấy
người ñầy tớ chỉ nhớ mang máng cả mẹ ñẻ con ñẻ ñâu năm sáu con.
Tục ở ñây nuôi trâu không có chuồng. Người ta ñóng ở góc sân những cái cột,
tối về buộc mỗi con vào một cột. Thoạt vừa ñến cô gái ñếm ngay số cột ñược
sáu cái: - "Sáu cột vị chi là sáu trâu" cô tự bảo thế. Cô không biết rằng trước ñây
một hôm vì có một cột gần gãy nên bác Ba phải ñóng một cột khác, chưa kịp
nhổ cái kia ñi.
Lúc bác lực ñiền ñánh trâu về, cô gái ñếm ñi ñếm lại chỉ có năm con, bèn
ngẫm nghĩ: - "Quái thật! Sao chỉ có năm. Có lẽ vì không có giấy tờ, nên nghe tin
cha chết lão này ñã bán trộm một con". Bèn nói to:
- Này bác Ba. Còn một con nữa ñâu?
Bác lực ñiền ngạc nhiên:
- Còn trâu nào nữa, tôi nuôi của cụ cả thảy chỉ có năm con.
Cô gái lý sự:
- Năm trâu sao lại sáu cột. Có lẽ bác ñánh lạc mất một con trong rừng chứ gì?
