133
bắt chấy cho mình trước khi lên ñường. Cô gái thấy trên ñầu mụ là cỏ một ổ rắn
rết rất ghê tởm. Cô ñi kiếm một cái búa chém vào lũ rắn rết ñồng thời cũng làm
cho mụ ta choáng váng. Thế rồi cô ñược về. Trước khi ñi, khổng lồ chồng bảo
cô vào buồng, cho chọn lấy một cái gì tùy thích. Cô gái vốn ñã biết cái giỏ cũ có
thể làm ñầy vàng bạc, nên nói: - "Hai ông bà ñã già không ñan ñược giỏ, con xin
lấy cái giỏ cũ". Khổng lồ vợ cũng dặn: - "Nếu mày muốn ñẹp thì khi ñến sông
nước ñen hãy chải tóc và ñánh răng, ñến sông nước ñỏ hãy chùi môi và sau cùng
ñến sông nước trắng hãy xuống tắm!". Cô gái nghe lời, khi về ñến nhà trở nên
giàu có và ñẹp ñẽ.
Bà con nghe tin cô giàu kéo nhau ñến thăm. Cô ñong cho mỗi người một chén
ñầy vàng bạc. Nghe cô kể chuyện, một chàng trai trẻ tuổi quyết ñịnh ñi thử một
phen ñể cũng ñược giàu và ñẹp như cô. Hắn ñến nhà khổng lồ và cũng ñược
nhận làm con nuôi. Cuối cùng hắn cũng ñược họ cho về quê với một chiếc giỏ.
Vì chưa từng nhìn vào bao giờ nên hắn bắt chước cô gái là chọn một chiếc giỏ
cũ. Hắn lại không chú ý ñến lời dặn của khổng lồ vợ về những việc phải làm ở
mỗi khúc sông mà hắn sẽ lội qua. Hắn trèo lên xe ñể về cho ñược mau. Nhưng
khi về ñến nhà, mở giỏ ra thì thấy ñầy những sọ người. Đang kinh ngạc thì
người khổng lồ ñã ñột ngột xông tới bắt hắn ăn thịt
1
.
Ở truyện của người Hung-ga-ri (Hongrie) thì cô gái gặp một con chó nhờ lấy
hộ mẩu xương mắc trong cổ. Khi gỡ ñược, nó biếu cô mẩu xương, dặn lúc nào
bối rối ñặt xương lên miệng nó sẽ bảo phải làm gì. Gặp một cái lò, lò nhờ cô
quét hộ tro, quét xong, lò cho cô một cái còi, dặn khi nào cần chỉ thổi một tiếng
là có thể tàng hình. Gặp một con kiến, kiến nhờ ñưa lên khỏi hố sâu, và tạ ơn
1
. Theo Cô-xcanh (Cosquin), sách ñã dẫn. Về truyện cổ tích này trong Miến-ñiện dân giân cố
sự lại kể như sau: Nàng Nhái tý hon, siêng, ñảm và khôn ngoan. Một hôm mẹ bảo ñi múc
nước. Dòng nước cuốn trôi mất ống, cô nhảy xuống vớt, bị trôi, may ôm lấy ống nên khỏi
chết. Một mụ yêu ăn thịt người bơi ra bắt về - "Con này bé quá chả bõ ăn, thôi ñể lại sai vặt".
Một hôm mụ bảo cô bắt chấy. Đầu mụ bẩn kinh tởm nhưng nàng nói rất khéo: - Bà cho phép
và bếp rửa tay sạch sẽ ñể sờ vào ñầu tóc ñẹp của bà". Nàng bèn hái quả sinh lấy hạt ñưa về vờ
vạch tóc bắt chấy: - "Thưa bà, ñầu bà có nhiều trứng chấy". Mụ thấy hạt sung tưởng trứng
chấy, khen giỏi. Một hôm mụ có việc ñi xa, dặn cô không ñược nhìn trộm vào buồng ngủ. Đợi
mụ ñi rồi, nàng mở cửa nhìn, thấy ñầu lâu, thịt người ngổn ngang, bèn ñóng chặt cửa buồng.
Mụ về thấy không gì khác, hỏi: - "Có muốn ở vài tháng nữa không?" - "Thưa bà con thật
không muốn xa nơi này, nhưng mẹ già chỉ có một mình con, không có ai chăm sóc" - "Có sợ
ta không?"... - "Con kính mến bà nhưng không sợ bà". Mụ hài lòng, cho bảy thoi vàng và cho
về. Về nhà cô ñược nàng Nhái khác khen ngợi. Láng giềng có nàng Nhái lớn lúc nghe nói
cũng bắt chước xách ống ra sông, cưỡi lên ống cho trôi. Mụ yêu ra vớt về - "Con bé này chưa
ăn ñược, dùng ñể sai vặt". Khi mụ yêu bảo bắt chấy, hắn nói: - "Tóc bà chẳng có chấy" - "Đồ
ranh con lười biếng". Mụ ñi xa dặn ñừng nhìn trộm vào buồng. Hắn mở trộm xem thấy xương
thịt thì kêu la hoảng hốt. Nghe tiếng kêu, mụ trở lại thấy cửa buồng mở toang, biết là trái lệnh,
bèn bắt ăn thịt.
