229
Thủ Huồn lại lên ñất, trở về Gia-ñịnh. Hắn lại làm tiếp công việc bố thí và
cúng dàng. Lần này hắn bán hết tất cả những gì còn sót lại, kể cả nhà cửa của
mình. Hắn ñến Biên-hòa dựng một ngôi chùa lớn ñể cúng Phật. Hắn xuôi sông
Đồng-nai ñể làm một việc nghĩa cuối cùng. Hồi ñó ở ngã ba sông Đồng-nai và
sông Gia-ñịnh việc ñi lại rất bất tiện. Cũng vì thế mà bên kia sông Đồng-nai
người ta còn ngần ngại chưa dám di cư sang ñể sinh cơ lập nghiệp.
Thủ Huồn liền quyết ñịnh ở lại ñây. Hắn kết một cái bè lớn, trên bè có nhà ở,
có ñủ chỗ nghỉ, có sẵn nồi niêu, ñồ dùng và tiền gạo. Những thứ ấy hắn dùng ñể
tiếp rước những người qua lại, nhất là những người nghèo khó. Hắn cho họ trú
ngụ tại bè của mình kẻ năm ba ngày, người một ñôi tháng mà không lấy tiền.
Hắn làm công việc ñó mãi cho ñến ngày xuống âm phủ thật sự.
*
* *
Sau ñó khá lâu, có lần một ông vua tên là Đạo Quang bên Trung-quốc lúc mới
lên ngôi có cho sứ sang Việt-nam hỏi lai lịch một người ở Gia-ñịnh. Số là khi
nhà vua mới sinh, người ta thấy trong lòng bàn tay vua có mấy chữ: "Đại-nam,
Gia-ñịnh, Thủ Hoằng", nên nhà vua cần biết rõ gốc gác Thủ Hoằng là ai. Sau khi
sứ giả cho biết rõ lai lịch Thủ Huồn, vua Trung-quốc có cúng vào ngôi chùa
Biên-hòa ba pho tượng vàng. Do việc ñó người ta bảo Thủ Huồn nhờ thành thực
hối lỗi, chẳng những làm tiêu mất cái gông chờ hắn ở coi âm, mà còn ñược
Diêm vương cho ñi ñầu thai làm vua Trung-quốc.
Ngày nay, một ngôi chùa ở Biên-hòa còn mang tên là chùa Thủ Huồn: chỗ ngã
ba sông Đồng-nai và Gia-ñịnh còn gọi là sông Nhà-bè ñể kỷ niệm lòng tốt của
Thủ Huồn ñối với khách hộ hành Nam Bắc qua con sông ñó
1
. Có câu tục ngữ:
Nhà bè nước chảy phân hai,
Ai về Gia-ñịnh Đồng-nai thì về.
KHẢO DỊ
Truyện trên giống với truyện Người ñi dạo âm phủ cũng do Jê-ni-bren
(Génibrel) sưu tập:
1
Theo Jê-ni-bren (Génibrel), sách ñã dẫn, và tham khảo Thơ ông Thủ Huồn của Nguyễn Hữu
Rằng.
