255
III. SỰ TÍCH CÁC CÂU VÍ
1
36. THẠCH SÙNG CÒN THIẾU MẺ KHO HAY LÀ SỰ TÍCH CON MỐI
Ngày xưa, có hai vợ chồng một người nghèo khó tên là Thạch Sùng. Họ sống
chui rúc trong một túp lều gần chợ, xin ăn qua ngày. Cuộc sống thật là vất vả.
Nhưng Thạch Sùng là người có chí kinh doanh lớn, lại có nhiều thủ ñoạn. Từ lâu
hai vợ chồng ăn nhịn ñể dành, lần hồi góp nhặt một số vốn chôn ở góc nhà. Số
tiền ấy ngày một lớn mãi lên. Nhưng họ vẫn giả bộ nghèo khó, làm nghề hành
khất như cũ.
Một hôm Thạch Sùng ñi ăn xin về khuya. Dọc theo bờ sông ông trông thấy hai
con trâu từ dưới nước lội lên và húc nhau chí tử. Đoán biết ấy là ñiềm trời sẽ
mưa lụt to
2
, nên từ ñó có bao nhiêu tiền chôn, ông ñào lên ñong gạo tất cả. Quả
nhiên, tháng Tám năm ấy trời làm mội trận lụt kinh khủng, nước lênh láng khắp
mọi miền: mùa màng, nhà cửa và súc vật. v. v... ñều trôi nổi. Nạn ñói ñe dọa
khắp mọi nơi. Giá gạo từ một tăng lên gấp mười rồi dần dà tăng lên gấp trăm.
Thế mà vẫn không ai có gạo ñể bán. Thạch Sùng chờ ñến lúc dân tình cùng kiệt
mới ném số gạo tích trữ của mình ra. Có những nhà giàu phải ñổi cho ông ta một
thỏi vàng mới ñược một ñấu gạo.
Từ khi có vốn, hai vợ chồng Thạch Sùng thôi nghề bị gậy. Họ ñem tiền cho
vay một vốn năm bảy lớp lãi. Thế rồi chẳng bao lâu Thạch Sùng nghiễm nhiên
trở thành một phú ông. Ông ta tậu biết bao nhiêu là trâu bò ruộng vườn, những
thứ ñó mỗi năm mỗi nhiều lên mãi. Nhưng Thạch Sùng còn có nhiều mánh khóe
làm tiền khác. Ngoài việc thu lúa rẻ, cho vay lãi, ông ta còn buôn bán lớn.
Thuyền buôn của Thạch Sùng dong buồm ñi khắp mọi cửa biển. Rồi hắn thông
lưng với bọn cướp trong vùng. Mỗi một chuyến làm ăn, chẳng những ñược chia
phần mà hắn còn oa tàng và tiêu thụ hộ những của bất nghĩa. Cứ như thế sau
mười năm, Thạch Sùng trở nên một tay cự phú, tiền của châu báu như nước như
non, không ai ñịch nổi. Những tay thiên hộ bá hộ so với hắn chỉ bằng cái móng
tay. Có tiền trong tay, Thạch Sùng rất dễ kiếm ñược ñịa vị. Hắn dâng vua bao
nhiêu là vàng bạc ngọc ngà, nên ñược vua phong tước quận công. Hắn ra ở kinh
thành, xây dựng phủ ñệ, không khác gì phủ ñệ của ông hoàng bà chúa. Trong
phủ ñệ của hắn có một trăm nàng hầu vợ lẽ, người nào người ấy ăn mặc toàn lụa
là gấm vóc. Còn hắn và vợ con thì giờ ñây sống một cách xa xỉ, ñến nỗi trong
nước trừ hoàng ñế ra khó có một người nào dám sánh.
1
Chúng tôi bắt chước ñề mục này của Sử Nam chí dị.
2
Xem truyệnn Yết Kiêu, (số 72), Cố Bu (số 96) cũng có hình ảnh trâu húc nhau.
