356
52. CHƯA ĐỖ ÔNG NGHÈ ĐÃ ĐE HÀNG TỔNG
Ngày xưa có một người học trò nghèo nhưng học giỏi, ñược Thiên ñình rất
chú ý. Trong sổ thiên tào hồi ñó ñã ghi cho anh chàng ñậu tiến sĩ, làm quan ñến
thượng thư. Mỗi lần anh ñi học thường qua một ngôi ñền thờ thần ở làng bên
cạnh. Vị thần làng ñó vốn ñã có ñọc ở sổ thiên tào nên tỏ vẻ cung kính người
học trò ấy. Những khi anh ta ñi qua ñền thì tượng thần ñang ngồi trên bệ lật ñật
ñứng dậy rất lễ phép.
Một hôm người từ giữ ñền nằm mơ thấy thần bảo: - "Ngày mai ngươi phải
quét dọn ñền cho sạch sẽ tử tế vì có quan lớn ñến chơi nhà ta". Người từ làm y
như lời và suốt ngày hôm ấy hắn ñứng trực ở cổng ñền chờ ñón vị khách quý của
ông thần. Nhưng ñợi mãi, hắn ta chả thấy một ai cả, trừ ra anh học trò xơ xác nói
trên hôm ñó vô tình có ghé vào ñền nghỉ chân một lúc. Người từ cho là dân
thường không ñể ý gì ñến.
Ít lâu sau, người từ cũng lại chiêm bao thấy ông thần dặn dò như trước. Lần
này, hắn cũng chả thấy ai lạ hơn là anh học trò hôm nọ ñến ñây ngâm một bài
phú rồi lại ñi. Nhưng hắn vẫn không tin. Đến lượt thứ ba cũng thế. Bây giờ
người từ mới cho là quả phù hợp với lời thần dặn, bèn kể chuyện cho người học
trò nọ nghe và bảo:
- Đã ba lần như thế, nên tôi chắc rằng nhà thầy sau này sẽ ñỗ ñạt làm quan to
chứ chẳng chơi.
Nghe nói, người học trò như mở cờ trong bụng. Anh ta quyết chắc cầm sự
vinh hoa phú quý trong tay. Hắn nghĩ ngợi rất nhiều về tương lai của mình. Một
hôm khi ngắm lại nhan sắc vợ mình, hắn thấy không ñược ñẹp tý nào cả. Thế rồi
ñêm hôm ấy nằm dưới bóng trăng, hắn mơ tưởng một người ñẹp như chị Hằng.
Hắn bụng bảo dạ: - "Rồi ta sẽ cho vợ ta về ñi thôi! Một khi ñỗ ñạt thì thiếu gì nơi
ngấp nghé muốn làm bà. Lúc ñó ta sẽ tìm những ñám con vua cháu chúa; ñã da
trắng môi son lại vừa lắm của". Nghĩ thế, qua ngày hôm sau hắn kiếm cớ gây sự
với vợ và ñòi bỏ cho kỳ ñược. Mọi người ñều lấy làm lạ và tỏ vẻ khinh bỉ một
người có học như hắn lại có thể nhẫn tâm ñến thế ñược. Nhưng hắn chỉ cười
khẩy mà không kể gì dư luận.
Một hôm khác có một người ñến ñòi nợ hắn. Vừa mới bước chân vào sân,
người ấy ñã bị hắn chỉ tay vào mặt mắng cho một trận:
- Ta chưa có trả. Không khéo nay mai ta sẽ cắm ñất vào vườn ở của mày cho
mày biết mặt
1
.
1
Ngày xưa ai ñỗ tiến sĩ ñược phép lấy ba mẫu ñất làm nhà ở, muốn cắm vào ñâu cũng ñược.
