Nhà sinh lý học Páplốp, tính toán công việc từng phút. Buổi chiều, khi
thấy ông rời phòng thí nghiệm đi biết chắc lúc ấy là 5 giờ 30 phút.
Bác Hồ cũng là mẫu mực của tính kế hoạch. Trong sổ tay ghi việc gì làm
vào thời gian nào, Bác đều thực hiện đúng. Khi hẹn nhà báo ngày nào nộp
bài, tới ngày đó, đã sẵn sàng có bài đánh máy trong túi hồ sơ, không bao giờ
Bác sai hẹn.
Có kế hoạch còn là biết sắp xếp xen kẽ các loại hoạt động khác nhau để
thay đổi kiểu hoạt động của cơ thể.
Thí dụ, xen kẽ bài học toán đòi hỏi khả năng phân tích suy diễn với bài
học sử đòi hỏi trí nhớ, xen kẽ học bài với hoạt động chân tay…
Cách này sẽ làm cho lao động, trí óc hay chân tay, thêm hứng thú và đẩy
lùi được cảm giác mệt mỏi, chóng chán.
Nhiều nhà khoa học đã nêu gương tốt về mặt này.
Cuviê, nhà vạn vật học nổi tiếng ở thế kỷ XIX, có ba phòng thí nghiệm
thuộc các lĩnh vực khoa học khác nhau. Khi làm việc tới mệt ở một phòng,
ông chuyển sang “giải lao” ở phòng khác.
Sau khi suy nghĩ về các vấn đề kinh tế chính trị, Mác “giải lao” bằng
cách làm toán. Ông cho rằng làm toán là cách giải trí tốt nhất đối với mình.
Páplốp xen kẽ lao động trí óc và lao động chân tay một cách nhịp nhàng,
hợp lý tới mức việc nào cũng làm ông thích thú. Ông đã nói: Tôi không biết
nghề nào làm cho tôi sung sướng nhất: làm vườn, lái xe hay nghiên cứu
khoa học.
Làm việc có kế hoạch là làm từ chậm tới nhanh, từ dễ tới khó.
Cơ thể con người vời hoạt động của bộ não hay hệ cơ, cũng tựa như bộ
máy. Bộ máy nào muốn hoạt động trơn tru, cũng cần có thời gian chạy từ
từ, tức thời gian “rô-đa”, nhất định. Nếu cho chạy nhanh ngay lập tức, máy
dễ hỏng và không thể kéo dài tuổi thọ.
Lần đầu tiên làm một việc gì, ta hãy làm chậm chạp cẩn thận, vừa làm,
vừa suy nghĩ, vừa thử nghiệm, để kích thích tìm hiểu, từ đó tạo cho mình
hừng thú trong công việc.
Tuyệt đối không nên hấp tấp xô bồ, dễ hỏng việc. Và hỏng việc nhiều lần
có thể dẫn tới chỗ nản chí.
