KHÓC LÊN ĐI, ÔI QUÊ HƯƠNG YÊU DẤU - Trang 193

Thật là tai hại, sao mà tên những cái mỏ ấy không sao phát âm nổi. Đáng
tiếc rằng một kỹ nghệ lớn do những bộ óc như vậy điều khiển, được một kế
hoạch như vậy thúc đẩy, mà bị những tên kỳ quái như vậy làm trở ngại: nào
là Blyvooruitzicht, Welgedacht, Langlaagte, bây giờ lại thêm Odendaalsrust
nữa. Nhưng những cái đó chúng ta nên nói nhỏ với nhau thôi, nói trong câu
lạc bộ, nói riêng với nhau thôi, vì hầu hết chúng ta đều ở trong đảng Đại
đoàn kết chủ trương hợp tác với nhau, hiểu biết lẫn nhau, coi nhau như bạn
bè, anh em. Nhưng nếu những người Afrikaaner chịu hiểu rằng chính sách
dùng hai ngôn ngữ chính thức là điên khùng, thì có phải tiết kiệm được vô
số tiền bạc không?


Vàng, vàng, vàng! Xứ này lại sắp phong phú trở lại. Giá cổ phần từ hai
mươi si-linh lên một trăm si-linh, bạn thử tưởng tượng rồi cảm ơn Thượng
Đế đi. Nói thực ra, cũng có một số không biết cảm ơn Thượng Đế. Nhưng
phải nhận rằng họ không có nhiều cổ phần, có kẻ lại chẳng có một cổ phần
nào cả. Vài kẻ trong đó hô hào, diễn thuyết; quả thực là lý thú, hào hứng
mà nhận thấy rằng về điểm đó, nhiều khi những kẻ không có cổ phần lại là
những kẻ nói năng rất hùng hồn, cơ hồ như có số phận, bản tính hoặc sinh
lực, hoặc cái năng lực gì đó điều khiển, cho họ có tài ăn nói để đền bù họ.
Tôi nói như vậy chẳng phải vì mến họ hay mỉa mai họ đâu, chỉ là khách
quan nhận xét vậy thôi, bạn hiểu cho chứ. Nhưng đó chẳng qua chỉ là một ý
ngông, ngược đời, đừng nói ra thì hơn. Những kẻ đó hùng hồ nhưng lại
thiếu thế lực về tài chánh đó, hầu hết diễn thuyết trong những tổ chức nhỏ
như các câu lạc bộ thiên tả, các đoàn thể tôn giáo và các hội đề cao tình
thân ái, tình huynh đệ. Họ cũng viết bài đăng báo nữa, hầu hết là những tờ
báo nhỏ như tờ Xã hội mới hoặc là tờ Nhân loại đang tiến tới , hoặc trên cái
tờ kỳ cục Thánh giá ở ngã tư đường, một tờ báo tám trang nhỏ, chẳng ai
biết tới, mỗi tuần ra một số, chủ nhiệm là cha Beresford, một con người kỳ
dị, lúc nào cũng như nhịn đói đã mấy tuần. Ông ta nói tiếng Anh sao mà
hay thế, đúng là cái giọng Oxford chứ không phải cái giọng mà người ta
nghe được ở Rhodes, ở Stellenbosch; chính nhớ cái giọng đó mà ông được