của bậc vĩ nhân đã ảnh hưởng lớn tới con ông như vậy. Ông nhìn qua nhan
đề mấy trăm cuốn sách, đẩy miếng kính qua một bên, lấy ra một cuốn. Rồi
ông trở về ngồi ở ghế bành, lật trang sách. Tới một chương nhan đề: Bài
diễn văn nổi tiếng ở Gettysburg, một diễn văn mới đầu không ai để ý tới,
rồi sau được coi là một trong những diễn văn quan trọng nhất của thế giới.
Ông lật mấy trang mở đầu, tới bài diễn văn, rồi chăm chú đọc từ hàng đầu
tới hàng cuối. Đọc xong ông lại hút thuốc, suy nghĩ miên man. Được một
lát ông đứng dậy, đặt trả cuốn sách vào chỗ cũ, khép tủ lại. Nghĩ sao ông lại
mở tủ ra, lấy cuốn sách bỏ vào túi, rồi đẩy tấm kính khép lại. Ông ngó đồng
hồ đeo tay, gõ ống điếu vào lò sưởi để trút hết tàn thuốc, đội nón, cầm lấy
chiếc can.
Ông chậm rãi xuống cầu thang mở cái cửa đưa tới hành lang bi thảm đó.
Ông dỡ nón ngó vết sẫm ở trên sàn. Ông không cố ý gợi lại mà tự nhiên
hình ảnh em bé ở High Place hiện lên trong óc ông, một em bé chơi mấy
cây súng bằng gỗ. Ông đi dọc theo hành lang, lơ đãng không nhìn thấy gì
cả bước qua cái cửa mà mấy hôm trước thình lình thần chết đã ùa vô. Thầy
cảnh sát chào ông, ông đáp lại bằng mấy lời bâng quơ chẳng có ý nghĩa gì
cả. Ông lại đội nón lên, bước ra cửa rào. Ông do dự ngó hai phía đầu và
cuối con đường cái. Rồi gắng sức bước đi. Thầy cảnh sát thở dài, vươn vai.
1. Một giáo phái của Anh: Methodist.
2. Giọng thư ngây ngô, vì người viết là một người da đen ít học.
Cha Vincent với Kumalo; Gertrude; thiếu nữ với Msimangu lại bước qua
cửa sắt lớn đục trong bức tường cao u ám. Người ta dắt thanh niên ra cho
gặp họ và trong một lát, mắt gã sáng lên, tràn trề hy vọng, trong khi gã run
bần bật đứng trước mặt họ. Kumalo âu yếm bảo con:
- Chúng ta tới đây để làm phép cưới.
Niềm hy vọng của gã tiêu tan.
- Đây, vợ chưa cưới của con đây.
