hoặc có thể cố nhớ lại điều chúng ta đã quên. Đôi khi dường như chúng ta
chẳng đi đâu cả khi bước quanh thành phố, rằng chúng ta chỉ tìm cách giết
thời gian, và chỉ có sự mệt mỏi mới khuyên chúng ta nên dừng ở đâu và khi
nào. Nhưng cũng như bước chân này chắc chắn sẽ dẫn tới bước chân khác, ý
nghĩ này chắc chắn sẽ nối đuôi theo ý nghĩ trước đó, và trong một sự kiện thì
một ý nghĩ sinh ra nhiều hơn một ý nghĩ khác (có thể là hai hay ba ý nghĩ,
bình đẳng với nhau về tất cả những hệ quả sau đó), việc không chỉ theo ý
nghĩ từ khởi nguyên cho đến đoạn kết luận mà còn phải lần ngược lại ý nghĩ
ban đầu để theo chân ý nghĩa thứ hai tới kết luận của nó, rồi quay sang ý
nghĩ thứ ba và cứ thế, với cách này, nếu chúng ta cố gắng dựng nên hình ảnh
quá trình hoạt động của tâm trí, một mạng lưới các đường đi sẽ bắt đầu được
vẽ ra, giống như hình ảnh của mạch máu trong cơ thể con người (trái tim,
động mạch, tĩnh mạch, mao mạch), hoặc như hình ảnh một bản đồ (các con
phố, chẳng hạn thế, nhất là một thành phố lớn, hoặc thậm chí những con
đường, như trong bản đồ ở các nhà ga, trải rộng, cắt đôi, và uốn khúc quanh
co hết cả châu lục), vì thế điều chúng ta thực sự làm khi rảo bước qua thành
phố là suy nghĩ, và suy nghĩ theo cách mà những ý nghĩ ấy tạo ra một hành
trình, và hành trình ấy không nhiều hơn cũng chẳng ít hơn những bước chân
chúng ta bước, vì thế, vào đoạn cuối, chúng ta có thể an tâm mà nói rằng
mình đã trải qua một hành trình, và thậm chí chúng ta không rời khỏi phòng,
thì đó vẫn là một hành trình, và chúng ta có thể an tâm mà nói rằng chúng ta
đã ở đâu đó, thậm chí ngay cả khi chúng ta chẳng biết đó là nơi nào.
* * *
Anh lấy từ giá sách một cuốn sổ mỏng anh mua từ mười năm trước ở
Amherst, Massachusetts, một món quà kỷ niệm anh mua nhân dịp ghé thăm
nhà của Emily Dickinson, nghĩ ngợi về cảm giác kiệt sức kỳ lạ xâm chiếm
anh vào cái ngày anh đứng trong căn phòng của nữ thi sĩ: thở hắt ra, như thể
anh vừa mới trèo lên trên đỉnh của một ngọn núi. Anh bước quanh căn
phòng nhỏ, tràn ngập ánh nắng, nhìn vào tấm khăn trải giường trắng, những
