Hai yếu tố tạo mũi nhọn cho đội ngũ nhân lực là sáng tạo và
năng động. Đây là phạm trù của tuổi trẻ và Việt Nam thường hãnh
diện với 65% người dân dưới 30 tuổi, trên 50 triệu người. Thêm vào
đó, học sinh, sinh viên Việt Nam thường tỏa sáng tại các trường trung,
đại học trên toàn thế giới. Mặt khác, Việt Nam có 3,8 triệu kiều bào
có kinh nghiệm nghề nghiệp cao, trong đó 32% tốt nghiệp đại học.
Nói chung, so với 9 quốc gia còn lại trong khối ASEAN, Việt Nam
dẫn đầu về tiềm lực nhân tài, trên cả Indonesia với gần 250 triệu
dân.
Tuy nhiên, sự yếu kém của nền giáo dục lý thuyết từ chương đã
làm hạn chế tiềm năng này. Công ty Intel đã không tìm ra đủ 180
nhân viên trung cấp cho nhà máy 1 tỷ đô la của họ ở Thủ Đức và phải
nhập khẩu một số lớn chuyên viên từ Malaysia và Philippines. Các
công ty FDI khác tại Việt Nam đều có những than phiền tương tự.
Thêm vào đó, tư duy sao chép nguyên bản các tư tưởng truyền
thống, các công thức khoa học lỗi thời và chính sách dùng người hạn
chế đã thui chột nhiều sáng kiến, nhiều đổi mới, nhiều tiến bộ.
Dù Việt Nam có số lượng giáo sư, tiến sĩ cao nhất ASEAN (gần 10
ngàn người), nhưng trong các năm qua, chỉ có 5 bằng sáng chế nộp
tại Âu Mỹ. Năm 2011, Singapore với 5 triệu dân đã đăng ký 648
bằng sáng chế, số lượng bằng sáng chế của Việt Nam với 90
triệu dân là zero.
Thương hiệu quốc gia
Các tên tuổi mà mạng truyền thông Việt không ngừng vinh danh
như Vinamilk, Trung Nguyên, Kinh Đô, Bitis… đều chưa có thương
hiệu tầm cỡ khu vực và thế giới trong khi việc hội nhập càng sâu
vào thị trường quốc tế đòi hỏi các doanh nghiệp phải thay đổi tư