Cơ chế của mafia
177
VỀ NHỮNG GIÁO PHÁI VÀ
NHỮNG NHÀ TƯ VẤN
Trong một tổ chức thuộc thể loại cực kỳ quyết liệt,
các thành viên chỉ giao du với người trong công ty. Họ
không đoái hoài đến gia đình và bỏ mặc thế giới bên
ngoài. Đổi lại, họ trải nghiệm được “cảm xúc thuộc
về nhau” một cách mạnh mẽ và có thể tiếp cận được
những “sự thật” bí truyền mà người bình thường chối
bỏ. Chúng tôi có một từ dành cho những tổ chức như
thế: giáo phái. Văn hóa của việc sùng bái quá mức
nhìn bên ngoài trông khá điên rồ, một phần bởi vì
những giáo phái gây ồn ào nhất đã tự sát: Jim Jones và
Charles Manson đều không có kết cục tốt đẹp.
Nhưng những nhà khởi nghiệp thì nên suy nghĩ
nghiêm túc về cái gọi là văn hóa của sự cống hiến cực
đoan. Liệu một thái độ thờ ơ với công việc có là dấu
hiệu của bệnh về tinh thần? Liệu một thái độ chuyên
nghiệp đơn thuần có là cách làm đúng mực nhất? Đối
lập cùng cực với một giáo phái cuồng tín là những
công ty tư vấn như Accenture: nó không chỉ thiếu sứ
mệnh khác biệt, mà những tư vấn viên cũng thường
xuyên đến rồi đi khỏi công ty nên họ chẳng có một sự
kết nối lâu dài nào cả.
Văn hóa của mỗi công ty có thể được diễn tả trên
một đường thẳng như sau:
0 đến 1
Những giáo
phái (chủ nghĩa
giáo điều)
Những nhà tư vấn
(thuyết hư vô)
Những công ty khởi nghiệp tốt nhất có thể được
xem như một giáo phái ít cực đoan một chút. Khác
biệt lớn nhất chính là những giáo phái thường cuồng
tín
sai lầm về những điều quan trọng. Những con
người của một công ty khởi nghiệp thành công cuồng
tín đúng đắn về một số điều mà người ngoài thường
bỏ lỡ. Bạn sẽ không học được những bí mật ấy từ các
nhà tư vấn, và bạn không cần phải lo lắng liệu những
chuyên gia truyền thống có hiểu công ty của bạn
không. Sẽ tốt hơn nếu bị gọi là một giáo phái - hoặc
thậm chí là mafia.
