Tất cả những công ty hạnh phúc đều khác biệt
47
thứ có thể cho phép công ty vượt qua được cuộc đấu
tranh sinh tồn hàng ngày: lợi nhuận từ độc quyền.
CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN
Như vậy là, độc quyền thì tốt cho những người trong
cuộc, còn những người bên ngoài thì sao? Liệu lợi
nhuận khủng kiếm được có khiến phần còn lại của
xã hội phải trả giá? Thật ra thì, có: lợi nhuận đến từ
ví tiền của khách hàng, và những tay độc quyền xứng
đáng với tiếng xấu -
nhưng chỉ trong một thế giới mà
không có gì thay đổi.
Trong một thế giới tĩnh, người độc quyền chỉ là
một kẻ đi thu tiền thuê. Nếu bạn thống trị thị trường
bằng một thứ gì đó, bạn có thể thay đổi giá; những
người khác không có lựa chọn nào khác ngoài mua
của bạn. Giống như chơi cờ tỷ phú vậy: những giấy sở
hữu nhà đất được luân chuyển giữa người chơi nhưng
bàn cờ thì không bao giờ thay đổi. Bạn không thể
thắng cuộc bằng cách sáng tạo ra cách gì mới để phát
triển các bất động sản trên bàn cờ. Giá trị của các bất
động sản là cố định, và cách duy nhất để thắng là cố
gắng sở hữu thật nhiều và người khác phải mua lại hay
trả tiền thuê cho bạn.
Nhưng thế giới chúng ta đang sống luôn vận động
không ngừng: việc phát minh ra thứ gì mới và tốt hơn