Người dân New Waterford tràn cả ra đường và xếp thành hàng dài trên
Đại lộ Plummer. Cả James cũng ra đường - nhưng không phải như một cựu
chiến binh mà như một ông bố danh dự. Mercedes đứng cạnh anh trước
hiệu sách nhà Cribb. Bên kia đường, tiệm Thức ăn Do Thái Canada nhà
Luvovitz đã đóng cửa, màn được kéo xuống. Nếu họ có không nhớ ngày
này thì cũng chẳng hề hấn gì cả, nhưng đơn giản chỉ là vì bà Luvovitz thích
đón Lễ Tưởng Niệm ở nhà, tránh xa khỏi những cảnh tượng và âm thanh
của ngày này bên ngoài hơn. Frances lẽ ra cũng phải ở đây, nhưng cô bé
hiện đang ở Nhà hát Hoàng Gia để ngắm lại Louise Brooks trong vở Hộp
Pandora trước khi vở này bị chính quyền phát hiện ra và cấm diễn.
Đoàn diễu hành rẽ sang hướng Đài Tưởng Niệm Những Người Thợ Mỏ.
Mặc dù được dựng lên để tưởng nhớ 65 người thợ mỏ đã thiệt mạng trong
vụ nổ năm 17, đài tưởng niệm này đã trở thành một biểu tượng của tất cả
những người khác đã hy sinh trong chiến tranh trong cũng như ngoài nước:
những người như ông David, đã bị bắn trên đường, và tất cả những ai đã
hoặc sẽ bị nổ tung hoặc chết vì nhiễm khí độc trong một cái hào hay hầm
mỏ nào đó. Tiếng kèn túi đột ngột im bặt. Lily và tất cả những người còn
lại tiếp tục diễu hành dưới tiếng trống mạnh mẽ cho đến khi họ ngừng lại
tại đài tưởng niệm. Sau đó là hai phút im lặng.
Bạn có thể nghe thấy tiếng sóng biển. Bạn nghe được cả tiếng chim và
tiếng gió thổi. Bạn nghe được tiếng cây anh túc nở hoa trên những cánh
đồng vùng Flanders giữa những hàng thánh giá trập trùng. “Chúng ta vừa
mới lìa trần - đã từng được sống tình thân vui buồn - bình mình rực rỡ
thương yêu - hoàng hôn ấm áp tim yêu dịu dàng - đã từng yêu, đã yêu
thương.” Những người đàn ông chắp tay phía trước, mặt hằn lên nét lạnh
lùng, sắt đá. Những người phụ nữ đứng thật nghiêm trang. Mỗi người trong
họ đều đang nhớ về những người thân sẽ sống mãi với tuổi trẻ của mình.
Một tiếng than khóc thật lớn bay vút lên, tiếng ò è lại nổi lên và dàn kèn
túi lại tiếp tục cuộc diễu hành. Điều này khiến bao giọt nước mắt phải tuôn
rơi, dù cho kèn túi đã than khóc thay cho mọi người rồi. Một nhạc cụ xưa
làm từ cây sậy đánh thức điều gì đó thuộc về những ngày xưa cũ và gửi nỗi
