TRẦN VĂN ĐỨC
Khổng Minh Gia Cát Lượng đại truyện
Chương XVII
ƯU TIÊN KHUYẾN NÔNG, THỰC HÀNH PHÁP TRỊ
G
ia Cát Lượng phụ tá Lưu Thiện điều hành nước Thục,
chính sách chủ yếu là thúc đẩy nông nghiệp mọi mặt, đóng
cửa bồi dưỡng sức dân. Đối mặt với tình hình trì trệ lâu dài
ở Thục Trung, đặc quyền hoành hành, công quyền không
được tôn trọng, Gia Cát Lượng lấy nghiêm khắc hình pháp
ức chế quan liêu, cường hào, lấy tăng cường quyền lực để bảo hộ cho trăm
họ yếu đuối.
1. Khuyến khích nông nghiệp mọi mặt, đóng cửa bồi dưỡng sức dân.
Việc cai quản ở đời loạn, chẳng thể tránh khỏi quan tâm khuếch trương thế
lực, với khẩu hiệu vì dân vì nước, song mối quan tâm thực sự đến đời sống
dân tình thường không nhiều. Ở cuối đời Hán, quần hùng cát cứ, hiểu được
sinh hoạt của nhân dân, biết rõ những nỗi thống khổ của họ, đại khái chỉ có
Tào Tháo và Lưu Bị. “Luận anh hùng trong thiên hạ duy chỉ có Sứ quân và
Tháo”. Tin rằng đấy là ý nghĩ chân thực của Tào Tháo vậy. Đất Giang Nam
vẫn là nơi giàu có, chính quyền Tôn Quyền có được địa lợi nhân hoà, trong
khi đó dân sinh chẳng phải là vấn đề quan trọng. Trung Nguyên nhiều năm
chiến loạn, đời sống dân lành khổ cực không chịu nổi, Tào Tháo có thể
thuận lợi đánh bại được thế lực của Viên Thiệu gấp mình mười lần, do hiểu
được nhân tâm, đã giành được sự giúp đỡ của nhân dân, đấy cũng là nguyên