KHỔNG MINH GIA CÁT LƯỢNG ĐẠI TRUYỆN - Trang 12

Lưu Bị lúc này đã bốn tám tuổi, dấn thân dựng nghiệp đã hai mốt năm, có
uy tín lớn với toàn quốc, từng giữ các chức: Từ châu mục và Dự châu mục
(chức quan đứng đầu về quân sự ở địa phương). Gia Cát Lượng mới hai bảy
tuổi là một “lính mới” vừa xong tu nghiệp, song Lưu Bị đã nhất nhất nghe
theo “Long Trung Sách”, kế sách quan trọng của Gia Cát Lượng.
Long Trung Sách được đưa ra khi hai người vừa mới biết nhau, hoạch định
được kế hoạch lâu dài cho Lưu Bị. Hôm ấy, Gia Cát Lượng và Lưu Bị cùng
đàm đạo rất tâm đắc, bản Long Trung Sách hiện còn lại là bản viết giản đơn
do người đời sau chỉnh lý, song qua đó ta có thể thấy được ý tứ của nhà
chiến lược trẻ tuổi là “giữ toàn tính mệnh ở đời loạn, chẳng cần nổi tiếng
với chư hầu”, để mưu sự nghiệp to lớn về sau. Ông đã phân tích sáng suốt
thời cục hiện tại với một nhãn quan thấu đáo, đề ra kế sách từng bước đi từ
nhỏ đến lớn, trách chi mà Lưu Bị mừng như cá gặp nước vậy. Xem xét
những cố gắng và việc làm của Gia Cát Lượng sau khi hạ sơn, có thể chia
làm ba giai đoạn, mỗi lúc nổi trội khác nhau, dễ thấy những phong cách và
kế sách không giống nhau.
Giai đoạn thứ nhất kể về một “Quân sư” nổi tiếng từ trụ quân ở Tân Dã, rồi
đến cuộc chiến ở Tương Dương, đại chiến ở Xích Bích, có được Kinh
Châu, Hán Trung đều thấy vai trò phụ tá quan trọng của Gia Cát Lượng bên
cạnh chủ tướng Lưu Bị, cho thấy rõ tính nổi trội ở những kế sách của ông.
Giai đoạn thứ hai kể vể nhà “Chính trị gia” nổi tiếng: kể từ Lưu Bị tự phong
là Hán Trung Vương, cho đến giai đoạn thành Bạch Đế gửi con. Đoạn này
bề ngoài là Lưu Bị nắm quyền, song bên trong Gia Cát Lượng điều hành, tỏ
rõ vai trò một người tổng quản lý tài giỏi kiến tạo cơ cấu phụ trách, chi viện
hậu cần đưa mọi việc vào qui củ, thành vai chính trên sàn diễn.
Giai đoạn thứ ba kế về một “Tổng tư lệnh” viễn chinh nổi tiếng, kể từ bắt
đầu chiến dịch nam chinh tháng 5 vượt qua Lô Giang, đến bắc phạt Trung
Nguyên, đến gò Ngũ Trượng mắc trọng bệnh từ trần ở giữa doanh trại. Gia
Cát Lượng đã trở thành người tổng quản lý khai sáng cơ nghiệp, điều hành
mọi việc trong nước.
Tác giả của Tam Quốc Diễn Nghĩa đã miêu tả Gia Cát Lượng trong một
luồng sáng rực rỡ, với nhiều tình tiết như nhờ sương mù mượn tên, mượn