KHỔNG MINH GIA CÁT LƯỢNG ĐẠI TRUYỆN - Trang 481

Có thể Gia Cát Lượng và một số quan lại quan trọng có ý tốt điều hành Hán
Trung, mà những quan lại hành chính thực sự chấp hành ở đấy, lại không
thể có thể tiêu hoá được quan niệm điều hành của Gia Cát Lượng. Đi kèm
với sự phát triển kinh tế, triều đình Thục Hán cũng bóc lột các dân tộc thiểu
số Nam Trung nhiều hơn.
“Nam Dương quốc chí” có chép, những đặc sản Nam Trung như vàng, bạc,
sơn đỏ, trâu cày, ngựa chiến không ngừng được chuyển về Thục Trung để
đáp ứng nhu cầu trong nước. Bởi thế những dân tộc thiểu số bị trực tiếp bóc
lột không thể không đứng dậy phản kháng, sự kiện Cung Lộc làm Thái thú
ở quận Việt Huề bị giết chính là bởi thế mà ra.
Thực ra, những quan lại Thục Hán đối với Di tộc ở Nam Trung, vẫn chưa
có ấn tượng tốt. Đại học sĩ Tiến Chu từng công khai chỉ rõ:
Đất Di tộc phương nam xa xôi, bình thường đã không thuận theo, bởi nhiều
lần phản loạn, Thừa tướng Gia Cát Lượng phải tự mình dẫn quân nam
chinh, đem binh lực đến, may mắn thành công, thế rồi lại cho họ làm quan,
lại cấp cho binh lính, gây ra oán thù chồng chất, thực là người gây ra tai họa
vậy. Khá thấy các quan lại Thục Hán sau khi Gia Cát Lượng đã bình phục
được Nam Trung, ra sức tiến hành chính sách vỗ yên, vẫn có sự xem
thường và bất mãn rất lớn.
Chính bởi như thế sự ưu ái của Gia Cát Lượng đối với Di tộc phía nam,
chẳng thể hoàn toàn phát huy hiệu quả, toàn tâm qui phục. Gia Cát Lượng
trở về Thành Đô không lâu, người Nam lại làm phản giết cả quan tướng ở
đấy. Lý Khôi phải thân chinh thảo phạt, dẫn dụ lợi hại mới khiến được sự
bạo động tạm lắng xuống.
Quận Tam Ca, Hưng Cổ cũng có phản loạn. Trù hàng Đô đốc Mã Trung
phải tự mình thảo phạt. Phản loạn ở quận Việt Huề lại càng nghiêm trọng.
Tam quốc chí nói: “Gia Cát Lượng còn sống thì phương nam không dám lại
làm phản” thực ra chỉ không có phản loạn lớn phát sinh mà thôi.
Song Gia Cát Lượng đích xác đã triệt để cải cách sách lược biên cương
truyền thống người Hán uy hiếp người Di, thừa nhận quyền sống của Di tộc
phương nam, tôn trọng văn hoá và tập tục của họ. Hàng nghìn năm lại đây,
vẫn giành được sự tôn kính và tưởng niệm vĩnh viễn không ngừng của