ấy mà đi, triều đình xét có công lao lại cho làm huyện úy huyện Cao
Đường, lại thăng làm huyện lệnh, sau không ngăn được nông dân nổi loạn
lại bị tước quan chức. Sau đó ông theo về với người bạn là Trung Lang
tướng Công Tôn Toản, Toản cho làm Biệt bộ tư mã, lại phái Lưu Bị đến
giúp Thứ sử Điền Khải, cùng chống lại Ký Châu mục Viên Thiệu, lập được
công lao, nhờ được Công Tôn Toản và Điền Khải tiến cử ông được làm
phòng vệ tư lệnh quân Bình Nguyên, ít lâu lại chính thức làm Hình Nguyên
tướng. Trong khi làm việc, Lưu Bị không hợp với một người giàu có trong
quận là Lưu Bình, vẫn thường xảy ra xung đột, Lưu Bình cho thích khách
đến ám sát Lưu Bị, Lưu Bị vẫn không biết, còn lấy lễ long trọng mà đáp lại,
thích khách rất cảm động không nỡ ra tay bèn cáo từ mà đi ra, do việc này
có thể thấy Lưu Bị là người có lực hấp dẫn người khác. “Ngụy thư” có
chép: “Lúc đó nhân dân đói kém tụ tập làm bạo loạn, Lưu Bị ngoài thì đánh
dẹp, trong thì trợ giúp, chẳng kể sang hèn đều cho ngồi cùng chiếu, ăn cùng
mâm, chẳng phân biệt làm gì, quần chúng đều theo về với ông”.
Viên Thiệu kéo đến đánh Công Tôn Toản, Lưu Bị và Điền Khải vội đến
cứu, đóng quân ở Tề quân. Cũng thời gian này, Lưu Bị gặp được một quý
nhân có ảnh hưởng lớn đến sự nghiệp của ông, là Đào Khiêm.
Đào Khiêm là Thứ sử Từ Châu lúc đó, Từ Châu nằm giữa Sơn Đông và
Giang Tô, vào cuối đời Đông Hán, đấy là vùng giàu có của cải, bởi vậy
cùng là nơi các nhà quân sự muốn tranh giành quần hùng cát cứ. Đào
Khiêm xuất thân từ quân ngũ, làm gì chỉ thấy cái trước mắt, thiếu mưu cơ,
suy nghĩ gì cũng chỉ lấy được việc làm đầu, có phần quê kệch. Song, Đào
Khiêm lại có được tính cương nghị, ông từng công khai giúp đỡ cuộc nổi
dậy của Khuyết, Tuyên, người Hạ Phì tự xưng là Thiên tử; thuộc hạ của ông
lại cướp bóc và sát hại Tào Tung; phụ thân Tào Tháo, dẫn đến việc Tào
Tháo mấy lần đánh báo thù, tàn sát khốc liệt ở Từ Châu. Đào Khiêm tuy
hăng hái chống đỡ, song hiển nhiên không phải là đối thủ của Tào Tháo,
chịu mất già nửa lãnh địa, không thể không nhờ Công Tôn Toản và Điền
Khải giúp đỡ.
Công Tôn Toản và Điền Khải đang bận đối phó với Viên Thiệu lấn chiếm
miền nam U Châu, bởi vậy liền phái bộ tướng Triệu Vân và Lưu Bị đang ở