đề đến thế nào. Nhưng điều chủ yếu nhất: một mối lo như thế có ý nghĩa gì
khi súng đang nổ, vì hai hôm sau cửa sổ phòng chúng tôi rung lên, và một
viên đạn lạc đã cắm phập vào bức tường đối diện. Cũng ngày hôm ấy còn
diễn ra một sự kiện khác, trong quá trình đó có mấy người trông có vẻ đáng
ngờ liên tục đến chỗ Pjetchka chỉ để nói một vài lời, và anh ta cứ biến đi
suốt, có lúc khá lâu, đến chiều tối quay về phòng ôm theo một cái gói dài,
một cuộn gì đó. Tôi tưởng đó là tấm ga trải giường, nhưng không phải, vì nó
có cán, vậy nghĩa là một lá cờ trắng, đoạn giữa tấm vài chặt lộ ra hai đầu,
mà cho đến lúc đó tôi chưa bao giờ thấy trong tay một tù phạm, một thứ
khiến cả phòng trông thấy đều phải nhỏm dậy, xuýt xoa, ồ lên. Trước khi đút
nó xuống gầm giường, Pjetchka còn giơ cho tất cả chúng tôi xem một lát,
nhưng với một nụ cười rộng hết cỡ, và cử chỉ ôm khư khư sát vào ngực, đến
nỗi cả tôi cũng có cảm giác như sắp trở thành chủ nhân của một món quà
quý giá đã chờ đợi từ lâu dưới cây thông Noel. Đó là một khúc gỗ màu nâu
gắn vào một ống thép xanh bóng, một đoạn nòng cắt từ súng máy, giống như
ngày trước có lần tôi đã đọc trong những cuốn tiểu thuyết yêu thích về bọn
kẻ cướp và các thám tử.
Hôm sau cũng hứa hẹn một ngày nhiều việc, nhưng ai có thể nhớ hết
mỗi ngày ở đây, và mọi sự kiện của tất cả các ngày. Dù sao tôi cũng có thể
nói: bếp ăn đã hoạt động theo đúng quy định, và ông bác sĩ cũng đa phần
chính xác. Rồi vào một buổi sáng, sau cà phê sáng một lúc, trên hành lang
nghe thấy những bước chân vội vàng, một tiếng thét vang, thấy thế Pjetchka
vội lôi cái gói ra khỏi chỗ giấu, cặp dưới nách và biến mất. Một lúc sau,
khoảng chín giờ, lần đầu tiên tôi nghe cái loa thùng ra lệnh cho bọn lính chứ
không phải cho các tù phạm: “An alle SS-Angehöringen,”
và hai lần liền:
“Das Lager sofort zu verlassen,”
yêu cầu các lực lượng khẩn cấp rời khỏi
trại. Sau đó tôi nghe thấy tiếng súng bắn nhau lúc gần lúc xa, có lúc gần như
đinh tai nhức óc ngay quanh tôi, rồi nhỏ dần, nhỏ dần, cuối cùng là im lặng,
im lặng quá mức, tôi chờ đợi, lắng tai nghe, dò xét và dõi tìm tiếng khua
xủng xoảng, tiếng ầm ĩ thường kéo theo khi những người mang xúp đến, cả
vào giờ thường lệ, cả sau đó, và tôi không sao hiểu nổi, dù giờ chia xúp đã
qua từ lâu, nhưng vô vọng. Có lẽ khoảng bốn giờ chiều, khi cái hộp loa lại
