mục đích của tôi đâu phải muốn làm cho cô khóc, hơn nữa tôi trở nên lúng
túng trước tình cảnh này. Tôi thử cúi xuống, chạm nhẹ vào mái tóc, vào vai
và cánh tay cô, như muốn xin cô đừng khóc. Nhưng với giọng cay đắng và
mỗi lúc một thêm nghẹn ngào, cô kêu lên rằng nếu như những phẩm chất
của chúng ta không dự phần trong đó, thì tất cả chỉ thuần túy là sự ngẫu
nhiên và nếu như cô có thể là người khác với người mà cô sinh ra, thì “tất cả
chẳng có nghĩa gì hết,” và rằng đây là một ý nghĩ, mà theo cô, “không thể
chịu đựng nổi.” Tôi cảm thấy bối rối, vì tôi là người có lỗi, nhưng tôi đâu
biết, ý nghĩ này quan trọng với cô đến thế. Lời nói đã trên đầu lưỡi, thiếu
chút nữa tôi đã nói ra: cô đừng bận tâm về chuyện ấy, vì trong mắt tôi điều
đó chẳng có nghĩa gì, tôi không ghét bỏ cô vì nòi giống của cô, nhưng ngay
lúc đó tôi cảm thấy mình nói thế thì hơi nực cười, và tôi đã im lặng. Chỉ có
điều tôi vẫn khó chịu vì không nói ra được, vì trong lúc đó đúng là tôi cảm
thấy như thế, hoàn toàn độc lập với tình cảnh của mình, chứ chưa muốn nói:
một cách tự do. Dù có thể trong một tình huống khác ý kiến của tôi cũng
khác. Tôi không biết. Và tôi cũng công nhận tôi không có cách gì để thử
nghiệm điều đó. Dẫu sao điều này vẫn làm tôi ái ngại. Và tôi không biết
chính xác vì lý do gì, nhưng đây là lần đầu tiên tôi cảm thấy một điều gì đó
mà tôi nghĩ hơi giống sự hổ thẹn.
Nhưng chỉ khi ra đến cầu thang tôi mới biết: bằng cảm giác ấy của mình
tôi đã làm Annamária bực, vì tôi thấy nàng xử sự rất lạ lùng. Tôi hỏi nhưng
nàng không đáp lại. Tôi thử nắm tay, nhưng nàng bứt ra khỏi tay tôi và bỏ
mặc tôi trên cầu thang.
Chiều hôm sau tôi cũng hoài công đợi nàng xuất hiện. Thế là tôi cũng
không thể lên chỗ hai chị em gái, vì cho tới nay chúng tôi bao giờ cũng đi
cùng, nếu tôi lên một mình chắc chắn họ sẽ căn vặn vì sao. Hơn nữa, giờ đây
tôi đã nhận ra những điều cô chị nói hôm Chủ nhật là có lý.
Buổi tối nàng đã đến nhà bác Fleischmann. Nhưng ban đầu chỉ bắt chuyện
với tôi rất dè dặt, và gương mặt nàng chỉ dịu đi đôi chút, khi đáp lại lời nàng
bảo nàng hy vọng tôi đã có một buổi chiều vui vẻ ở nhà hai chị em gái, tôi
nói tôi không lên chỗ họ. Nàng tỏ ra tò mò: sao lại không, tôi bảo – và đúng
