Tuyết bám khắp người, bụi tuyết dính trên lông mày và lông mi, áo
choàng bay phấp phới, hai tay khoanh trước ngực, trong lòng vừa hoan hỉ
vừa rầu rĩ, Pêchya nghĩ về cô bé mà người ta đã nhẫn tâm bắt phải chia ly
với nó và đưa về Pari, về Lônggiuymô. Nó thích thú về mối tình dang dở và
sự cô độc của mình, đồng thời trong thâm tâm nó vui thích tưởng tượng
mình là kẻ đau khổ, bị đời quên lãng, ngực gài bông hoa Eđenvâyxơ, vai
khoác chiếc áo choàng thô vùng Anpơ không đủ làm cho nó đỡ rét.
- Thôi! Đủ rồi! Ngắm cảnh đẹp thế là quá nhiều rồi Ông bố cằn nhằn. -
Không khéo lại sưng phổi thì khốn.
- Sưng phổi cũng được! Chẳng hề gì! - Pêchya nói nhưng lại rất khoái
trá quay lưng về phía ngọn gió ác nghiệt và chạy theo Pavlik xuống phía
dưới.
Trên đường về trạm xe, ba bố con gặp một túp nhà của người chăn gia
súc, một túp nhà ván Thụy-sĩ thực sự, mái bằng trên có xếp đá. Trong túp
nhà đó, ba bố con sưởi ấm và hong khô quần áo trước bếp lò, một bà già
Thụy-sĩ đem cho họ sữa dê lạnh trong những chiếc cốc trắng, họ trả cho bà
một đồng tiền nhỏ mạ kền.
Vaxili Pêtrôvits uống sữa dê và nghĩ: “Sung sướng biết bao, thật là yên
tĩnh! Yên ổn quá! Có lẽ hạnh phúc thực sự của con người chính là ở đấy:
sống trên mảnh đất nhỏ vắng lặng, trong túp lều nhỏ, chăn bò, nấu phó mát,
thở không khí núi trong lành, không cảm thấy mình là nô lệ của nhà nước,
tôn giáo, xã hội. Ừ, chắc chắn là nhà ẩn sĩ thông thái vĩ đại Jăng Jăc Ruxxô
có lý”. Những ý tưởng đó trước kia cũng đã xuất hiện trong bộ não mệt mỏi
của ông, bây giờ nó trở nên rõ ràng, cụ thể lạ lùng. Những ý tưởng ấy cũng
có thể sờ mó thấy và nhìn thấy như những giọt sữa dê trắng lấp lánh trong
bộ râu ướt của ông.
Thực tình mà nói, Pêchya hết sức thích thú khi chiếc xe chậm chạp
đưa bố con nó trở về các thung lũng ấm áp, ngời ánh mặt trời, và chuyến
tham quan lạ lùng chấm dứt. Nói chung, tuy cố phung phí một số tiền, song
cả ba bố con đều vui thích.
