Cũng như hôm nay, viết lại những ngày vừa qua ở Phnôm Pênh,
tôi nhớ tỉ mỉ một mẻ cá vừa trông thấy bác chài đánh được trên sông.
Tôi yêu chiếc thuyền tròn xoe làm bằng gốc cây thốt nốt già bổ
đôi có người đàn bà chèo ve vé, vội vã câu lên cả một đàn cá mại
nhỏ, kiếm bữa chiều.
Tôi nhớ những cái nhà sàn nghỉ trưa trên mặt sông Tôn-lê Sáp
và những nhà hàng nổi ban đêm ở Kép Nhỏ trên sông Mê Kông. Và,
lại kia tấp nập cảnh sông bến của Phnôm Pênh, những gánh khoai,
gánh cam, cả những lồng chim của người nông dân ngoại thành đã
trảy, đã đem từ những vườn tược xum xuê bờ sông đem vào bán.
Trên sông Tôn-lê Sáp vào ngã tư Mê Kông, chiếc ca-nô lướt sóng
giữa những vùng bờ nước ngập lưng nhà, lưng cây, nước từ Biển Hồ
đương ra Mê Kông.
Trên sông đêm lộng gió, lấp lánh ánh đèn xa. Chốc chốc, một
thuyền thả vó kéo, bác chài, miệng phập phèo điếu thuốc; người vợ
thì ngồi lái cuối thuyền, đứa con nhỏ đương ngủ, quấn chăn kín lên
tận cổ.
Có những em bé gánh bốn ống bương đầu nút lá, những ống
nước thốt nốt ngọt vừa trích đêm qua trên cây xuống (có khi là
những ống rượu thốt nốt), em bé quảy vào ngồi bán ở cửa ga, ở bờ
sông.
Biết bao nhộn nhịp mà vui của đám đông trên bến dưới thuyền.
Những chiếc đò chèo mười, chèo hai mươi giữa dòng Mê Kông.
Người đàn bà đen giòn và mỉm miệng cười chào khách đương đội
bình nước từ phía sông lên. Không phải các chị ấy chỉ có một bộ váy
áo đen đủi ngày trước, bây giờ các chị mặc váy màu, áo hoa tím sáng
và khi chị nhẹ nhàng bước lên thang nhà thì một tay chị nhấc
nghiêng mép váy, duyên dáng, óng ả.
