nước lớn, cửa đập đã mở hết các cống xả. Nước xuống reo như thác,
bụi nước trắng mù mịt ướt mát cả một vùng.
Một kỹ sư thủy điện đưa chúng tôi thăm nhà máy. Còn một
tuyếc bin nữa đương được sửa soạn dựng. Cả điện tiêu dùng, điện
công nghiệp, điện xuất khẩu, điện cho thủy lợi cánh đồng Viêng
Chăn sắp bước vào hợp tác hóa, nguồn điện ở đây còn sức dự trữ
lớn hơn nhiều đối với con số đã được sử dụng.
Nguồn thủy điện ở Lào thật cực kỳ phong phú. Cả một bên
mình nước Lào nằm tựa dãy Trường Sơn, tỏa ra biết bao nhiêu sông
suối. Nghìn năm nay, những sông con chảy ra sông mẹ đã thành
đường đi lại cho cả nước. Rồi đây, cách mạng Lào đưa đất nước tiến
lên công nông lâm nghiệp, những sông con vẫn chảy vào sông mẹ.
Nhưng khoa học hiện đại sẽ đem lại cho chúng một sức sống vô
cùng to lớn. Con sông con suối nơi kia còn là dòng nước nhởn nhơ,
đến đây đã thành dòng điện, lúc nãy là hoang sơ, bây giờ trở nên
một sáng tạo của con người mà sông Nậm Ngừm là một biểu hiện
rực rỡ đầu tiên.
Nậm Ngừm chảy qua giữa huyện Phôn Hồng đâu đâu cũng
thấy cánh đồng và những làng dừa. Đến một làng ở Lào thường chỉ
cần để ý cây dừa mà biết làng này đói hay no. Vào một nhà, chủ bổ
dừa mời khách, biết nhà ấy có của ăn của để. Trồng dừa phải mất
công xem nom từ lúc dừa còn đương bén lá đuôi lợn. Dừa không
phải thứ cây mọc thả dài. Nhà có người làm ra việc mới có cây dừa,
thế là nhà ấy có bát ăn. Tôi đã thấy hầu khắp nước Lào, trong làng và
trong phố nhà nào cũng trồng dừa.
Trên các cánh đồng ở Phôn Hồng, từ năm ngoái, mương máng
đã được đào cho mai kia điện đưa nước thủy điện Nậm Ngừm về
làm hai vụ. Từ đây ra cửa Nậm Ngừm, cánh đồng huyện Phôn Hồng
phì nhiêu kéo liền hàng trăm ki-lô-mét đường liền. Tỉnh Viêng Chăn
có thung lũng cánh đồng Phôn Hồng bao quanh to nhất.
