tinh thần bước mở đầu cuộc sống Bô-la-vên hôm nay. Thường ngày
có người đến đặt hoa mới viếng các liệt sĩ.
Đứng cửa núi Pác Xoong mà thấy ra đêm cao nguyên trong vắt,
nhẹ thênh, ngỡ là tất cả đất trời thênh thang tụ lại ở chỗ chơi vơi này.
Tự nhiên, trời không cơn mà mưa, mưa như không biết từ đâu tới.
Tiếng dào dạt thật xa rồi thật gần. Cao nguyên bỗng ấm áp lên trong
mưa đêm.
Thấy trên các phía lên đồi thấp thoáng ánh đèn trong mưa.
Người xách đèn đi tới. Điều lạ lùng là ban ngày chỉ có hoang vắng,
thế mà, đêm đến, người ở đâu kéo ra lắm thế. Đây là các nhóm
người Nha Hớn, người La-vên, thanh niên các nông trường, các cơ
quan huyện, các bạn ấy nghe tin có khách xa đến, rủ nhau lên múa
hát vui với khách - phong tục quý của đất nước Lào, mà cả đến
những nơi khuất nẻo này cũng vẫn đượm nếp sống đẹp như giữa
Thủ đô Viêng Chăn.
Đã quá nửa đêm, cuộc múa lăm vông vẫn đầm ấm trong tiếng
mưa. Tiếng hát, tiếng khèn, tiếng chiêng trộn lẫn tiếng mưa. Trên sàn
nhà khách, những vòng múa hát cứ nối tiếp triền miên tưởng không
bao có thể dứt, không biết đến đêm, mưa đêm. Bộ gõ rộ lên, bộ gõ
bằng da trâu làm lấy. Lăm vông ở một vùng hẻo lánh mà đã thấy
khéo. Những chắp tay cám ơn, đôi mắt đắm đuối qua hai bàn tay
chắp. Những làn mắt đan vào nhau, tìm nhau, tiễn đưa và gặp lại,
thấy ở bước nhảy, ở những cánh tay, ngón tay. Ở cuộc múa ở Sây
Khay trên Viêng Chăn, tôi đã được nghe nói lăm vông Nam Lào múa
phóng khoáng kiểu cách riêng, bây giờ mới được thấy tận nơi.
Chúng tôi nghỉ một vòng, ngồi uống rượu và nếm ngô luộc -
lớp ngô đầu mùa, ngọt như mật, mỗi bắp to dài bằng cánh tay.
Đồng chí Nơn, bí thư huyện, người dân tộc Nha Hớn, cũng trạc
tuổi tôi, trải qua hai cuộc kháng chiến, tóc đã bạc, nhưng vẫn múa
