IV
T
ôi lại ra tỉnh ở, trong một ngôi nhà hai tầng quét vôi trắng giống như một
chiếc quan tài chung cho rất nhiều người. Nhà thì mới nhưng trông có vẻ ọp
ẹp, sưng húp như một người ăn mày bỗng dưng giàu có và vội vã nhồi nhét
đến phát phì. Ngôi nhà đứng quay sườn ra phố. Mỗi tầng có tám cửa sổ, còn
mặt tiền thì có bốn. Cửa sổ các tầng dưới trông ra sân và một ngõ hẹp. Cửa
sổ tầng trên thì trông qua hàng rào sang căn nhà nhỏ của một mụ thợ giặt và
một cái rãnh bẩn thỉu.
Không có phố nào cho ra phố. Một cái rãnh bẩn thỉu chạy dài trước
nhà, có hai tấm ván hẹp bắc ngang. Bên trái cái rãnh dẫn đến một nhà giam
của quân đội. Rác rưởi của mọi nhà đều mang đổ xuống đấy; dưới đáy rãnh
là một vũng bùn xanh thẫm đặc sệt. Bên phải, phía cuối rãnh, đầm Zvezdin
đặc bùn bốc mùi chua chua. Lòng rãnh vừa đúng đối diện ngôi nhà. Một nửa
bên này ngập rác rưởi, mọc đầy cây gai, cây ngưu bàng, cây chua me ngựa.
Nửa bên kia, linh mục Dorimedont Pokrovski sửa sang thành một khu vườn.
Trong vườn dựng một căn nhà hóng mát làm bằng phên mỏng sơn xanh.
Nếu liệng vài hòn đá to vào căn nhà, những tấm phên sẽ toạc ra, kêu bùng
bục.
Chỗ tôi ở buồn tẻ và bẩn thỉu kinh khủng. Mùa thu làm biến dạng mặt
đất sét đầy rác rưởi thành một lớp nhựa vàng khè dính lầy nhầy lấy chân.
Tôi chưa bao giờ thấy nhiều bùn như vậy trong một khoảng không gian nhỏ
chừng ấy! Vốn quen với sự sạch sẽ của đồng ruộng, rừng cây, cái góc này
của thành phố gây cho tôi nỗi buồn nhớ và chán ghét.
